VERGİ AFFI VE AVANTAJLARI
Vatandaşların uzun zamandır beklediği ve halk arasında ''Af Yasası'' olarak bilinen 6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun 19/8/2016 tarihli ve 29806 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış ve yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu kanunun uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirleyen Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin 6736 Sayılı Kanun Genel Tebliğ ise (Seri No: 1) 23 Ağustos 2016 Tarihli ve 29810 Mükerrer Sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak kanunun uygulanmasına ilişkin açıklamalar yapılmıştır.
Bu kanun ile, kesinleşmiş vergi ve diğer borçlara ödeme kolaylıkları, geçmiş dönemlere ilişkin matrah ve vergi artırımında bulunan mükelleflere ayrıcalıklar, işletmelerdeki emtia, makine, teçhizat ve demirbaş kayıtlarına ilişkin cezasız düzeltme imkanı, kasa ve ortaklardan alacaklar hesabının cezasız ve faizsiz düzeltilmesi, ihtilaf aşamasındaki borçların sulh yoluyla sonlandırılması, yurt içi ve yurt dışı bazı varlıkların vergisiz ve ayrıcalıklı imkanlarla milli ekonomiye kazandırılması, beyan edilmemiş veya eksik beyan edilmiş gelir ve kazançların zam ve faizsiz pişmanlıkla beyan edilmesi ile 6552 sayılı Kanun kapsamında devam eden borçların yeniden yapılandırılması imkanları getirilmiştir.
Kanun Kapsamında Yapılandırılabilecek Borç Türleri
Söz konusu kanun ile vergi, resim, harç ve bunlara ilişkin cezalar ile gecikme faizi ve gecikme zammı alacakları; askerlik, seçim, trafik, nüfus, karayolu taşıma, otoyollar ve köprülerden ihlalli geçiş idari para cezaları ile RTÜK idari para cezaları ve vergi dairelerince takip edilen vergi dışındaki diğer amme alacakları (ecrimisil, öğrenim ve katkı kredisi alacakları gibi) gibi çok önemli borçlar yapılandırılabilecektir.
Kesinleşmiş Vergi ve Diğer Borçlara Ödeme Kolaylığı
- 30/06/2016 tarihinden önceki dönemlere ait vergi, resim, harç ve bunlara ilişkin cezalar ile gecikme faizi ve gecikme zammı alacakları (2016 yılı temmuz ayında ödenmesi gereken gelir vergisi ikinci taksiti ve 2016 yılı için tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisi ikinci taksiti hariç)
- 30/06/2016 tarihinden önce verilen askerlik, seçim, trafik, nüfus, karayolu taşıma, otoyollar ve köprülerden ihlalli geçiş idari para cezaları ile RTÜK idari para cezaları,
- Vadesi Kanunun yayımlandığı 19/08/2016 tarihinden önce olan vergi dairelerince takip edilen vergi dışındaki diğer amme alacakları (ecrimisil, öğrenim ve katkı kredisi alacakları gibi) kesinleşmiş borçlar bu kanun kapsamında yapılandırılabilecektir.
Bu borçların yapılandırılması durumda vergi borcu, idari para cezası ve diğer borç asıllarının tamamı ile bu borç asıllarına uygulanan faiz, gecikme faizi ve gecikme zammı gibi feri alacaklar yerine Yİ-ÜFE oranları esas alınarak hesaplan tutarların ve Vergi aslına bağlı olmayan (usulsüzlük ve özel usulsüzlük) cezanın yarısı (%50) ödenmesi gerekecek; Vergi aslına bağlı olan (vergi ziyaı cezası) cezanın tamamı, Vergi aslına bağlı olmayan (usulsüzlük ve özel usulsüzlük) cezanın yarısı (%50) ile gecikme faizi ve gecikme zammı gibi feri alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecektir.
Kesinleşmemiş (Dava Aşamasındaki) Borçların Sulh Yoluyla Sonlandırılması İmkanı
Dava konusu edilmiş vergi borcu ve cezaları ile idari para cezalarının da bu kanun kapsamında yapılandırılması mümkündür. Kesinleşmiş vergi borçları ile idari para cezalarının yapılandırılmasında borç asıllarının tamamına, vergi aslına bağlı olmayan (usulsüzlük ve özel usulsüzlük) cezaların % 50'sine dokunulmazken dava aşamasında davanın durumuna göre bazen borç asıllarının % 80'ine, vergi aslına bağlı olmayan (usulsüzlük ve özel usulsüzlük) cezaların ise % 90'nına kadar terkin edilmektedir.
Bu durumda vergi borcu ve idari para cezası gibi borç asıllarının terkin edilmeyen kısmı ile bu terkin edilmeyen borç asılları kısmına uygulanan faiz, gecikme faizi ve gecikme zammı gibi feri alacaklar yerine Yİ-ÜFE oranları esas alınarak hesaplan tutarların ve vergi aslına bağlı olmayan (usulsüzlük ve özel usulsüzlük) cezanın terkin edilmeyen kısmının ödenmesi gerekecek, Vergi aslına bağlı olan (vergi ziyaı cezası) cezanın tamamı, vergi aslına bağlı olmayan (usulsüzlük ve özel usulsüzlük) terkin edilen kısmı ile faiz, gecikme faizi ve gecikme zammı gibi feri alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecektir.
Mükelleflerin bu kapsamda yapılandırılan borçlarına ilişkin dava açmamaları ve açtıkları davalardan vazgeçmeleri gerekmektedir. Mükellefler başvuruları sırasında dava açmayacaklarını, açmış oldukları davalardan vazgeçtiklerini ve diğer kanun yollarına başvurmayacaklarını yazılı beyan edeceklerdir.
Daha Önce Yapılandırmadan Yararlananlar da Bu Kanun Kapsamında
6552 sayılı Kanuna göre borçlarını yapılandırmış olan ve bu kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödemeleri devam eden borçluların istemeleri halinde kalan taksitlerini 6736 sayılı kanun kapsamında yapılandırmaları mümkündür.
Başvuru Süresini Kaçırmayın
Başvurular Gelir İdaresi Başkanlığı internet adresi (www. gib.gov.tr) üzerinden yapılabileceği gibi bağlı oldukları vergi dairenize şahsen veya posta yoluyla da yapılabilecektir. Birden fazla vergi dairesine borcu olanlar, her bir vergi dairesine ayrı ayrı başvuruda bulunmaları gerekecektir. Ayrıca Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) ve Trafik Para Cezası (TPC) borçları için bulunulan il veya ilçedeki MTV’yi tahsile yetkili vergi dairelerine/mal müdürlüğüne de başvuru yapılabilecektir.
Başvuruların en geç kanunun yayınlandığı tarihi (19/08/2016) izleyen ikinci ayın sonuna kadar yani 31 Ekim 2016 tarihine kadar yapılması gerekmektedir.
Peşin veya Taksitle Ödeme İmkanı
Yapılandırılan borçlar, tercihe göre peşin veya taksitler halinde ödenebilecektir. Peşin ödemeler, ilk taksit ödeme süresinin son günü olan 30 Kasım 2016 tarihine kadar yapılacaktır. Peşin ödemelerde, yapılandırılan borçlara herhangi bir katsayı veya faiz uygulanmayacak ayrıca peşin ödemelerde Yİ-ÜFE oranları üzerinden hesaplanan tutardan %50 indirim yapılacaktır.
Yapılandırılan borçların taksitle ödenmek istenmesi halinde, başvuru sırasında 6, 9, 12 veya 18 eşit taksitte ödeme seçeneklerinden biri seçilebilecek ve ilk taksit 30 Kasım 2016 tarihine kadar, kalan taksitler de ikişer aylık dönemler halinde ödenecektir. Taksitle ödeme durumunda, yapılandırılmış borçlar; 6 taksitte 12 ayda yapılacak ödemelerde 1,045, 9 taksitte 18 ayda yapılacak ödemelerde 1,083, 12 taksitte 24 ayda yapılacak ödemelerde 1,105 ve 18 taksitte 36 ayda yapılacak ödemelerde 1,15 katsayıları oranında artırılarak tahsil edilecektir.
Başvuru sırasında tercih edilen taksit seçeneğini daha sonra taksit sayılarını arttıracak şekilde değiştirmeleri mümkün değildir ancak taksit sayılarını düşürecek şekilde değiştirmeleri mümkündür.
İlk İki Taksiti Mutlaka Ödeyin
Bu kanun kapsamındaki yapılanmanın devam edebilmesi mutlaka ilk iki taksitin süresinde ödenmesi gerekir ayrıca bir takvim yılında en fazla iki taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde de yapılanmadan yararlanma hakkı devam edecektir. Yani ilk iki taksiti süresinde ödemeyen veya ilk iki taksiti süresinde ödese bile bir takvim yılında ikiden fazla taksiti süresinde ödemeyen veya eksik ödeyenler yapılandırma hükümlerinden yaralanamayacaktır.
Öte yandan yapılandırmayı bozmayacak şekilde ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi gerekir aksi takdirde yine bu yapılandırma hükümlerinde yaralanamayacaktır.
Vadesinde ödenmesi gereken alacağın veya taksitin % 10’unu aşmamak şartıyla 5 TL’ye kadar yapılan eksik ödemeler eksik ödeme sayılmayacaktır.
Kredi Kartı İle Borç Ödeme İmkanı
Bu kanun kapsamında yapılandırılan borçların taksitleri vergi dairelerine veya bu borçları tahsile yetkili bankalara ödenebilecekleri gibi Gelir İdaresi Başkanlığı internet adresi üzerinden (www. gib.gov.tr) kredi kartıyla da ödenebilecektir.
İşletmeler Cezasız Faizsiz Kayıtlarının Düzeltebilecek
Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri (adi, kollektif ve adi komandit şirketler dâhil) bu kanunda yer alan hükümler çerçevesinde işletmelerinde mevcut olduğu halde kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarını ile kayıtlarda mevcut olduğu halde işletmede yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarını geçmişe dönük herhangi bir ceza ve faiz uygulanmadan gerçek duruma göre düzeltebileceklerdir.
Eczanelere Stoklarını Düzeltme İmkanı
Bu kanun kapsamında eczanelerin kayıtlarında olduğu halde fiilen eczanede bulunmayan ilaçları gerçek duruma göre düzeltebileceklerdir. Fiilen eczanede bulunmayan ilaçları maliyet bedeli ile fatura düzenlemek suretiyle çıkış yapılacak ve bu tutar üzerinde %4 KDV hesaplanıp ödenecektir. Hesaplan KDV ise 30/11/2016 tarihine kadar beyan edilip aynı süre içinde ödenmesi gerekmektedir. Yapılan bu düzeltme nedeniyle geçmişe dönük herhangi bir ceza ve faiz uygulanmayacaktır.
Vergi İncelemesinden ve Tarhiyattan Kurtulun
Bu kanun kapsamında mükelleflerin 2011, 2012, 2013, 2014 ve 2015 yıllarında beyan ettikleri Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi, Stopaj Vergisi ve Katma Değer Vergisi matrahını/vergilerini artırma imkânı verilmiştir. Matrah ve vergilerini kanunda belirtilen oranlardan az olmamak üzere artırmaları ve kanunda belirtilen oranda vergi ödemeleri durumunda matrah ve vergi artırımında bulunulan yıllar için bu vergi türleri nedeniyle haklarında vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacaktır.
Yılın belli bir döneminde faaliyette bulunmuş mükellefler, daha önce mükellefiyet tesisi etmemiş mükellefler ile mükellefiyet kaydı olduğu halde herhangi bir beyanda bulunmamış mükellefler de matrah artırımında bulunabileceklerdir.
Uyumlu Mükelleflere Avantaj
Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerinin kanunda belirtilen oranlardan az olmamak üzere yıllar itibariyle arttırdıkları matrahların da belli bir tutarın altında olmaması gerekmektedir. Artırılan matrah üzerinden % 20 oranında gelir ve kurumlar vergisi ödenecektir ancak bu oran uyumlu mükellefler (matrah artırımında bulunulan yıla ait gelir ve kurumlar vergilerini zamanında beyan etmiş ve ödemiş olanlarla bu vergi türleri için bu kanunun birikmiş borçlar ve ihtilaflı alacaklara ilişkin hükümlerinden yararlanmamış olanlar) için %15 olarak uygulanacaktır.
Bilal ASLAN
