Urfa AVM'lerini zora sokacak teklif

AK Parti Bursa Milletvekili Mustafa Öztürk ve AK Parti Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Ramazanoğlu imzasıyla, Meclis Başkanlığı’na perakende ticaret ve alışveriş merkezleri konusunda iki ayrı yasa teklifi sunuldu. Hükümet tarafından daha önce Meclis’e sunulan yasa tasarısıyla birleştirilmesi beklenen teklifler arasında en dikkat çeken madde ise büyük mağazalara getirilmesi istenen ‘pazar günü ve resmi tatillerde kapalı olma şartı’ oldu. Yasa teklifinin gerekçesinde söz konusu maddelerin ‘küçük esnafın korunması’ amacıyla sunulduğu belirtildi.

 Binlerce kişiye istihdam sağlıyor

 Teklif kabul edilirse büyük mağazalar hafta içinde saat 10.30’da açılıp 20.30’da kapanmak zorunda kalacak. Şanlıurfa’da bu yasadan etkilenecek 3 AVM bulunuyor. Binlerce kişiye istihdam sağlayan Urfa City, Piazza ve Abide Park,  Alışveriş Merkezlerinin pazar günleri kapanmasını öngören yasayı temkinli karşılıyor. Tasarının tekrar gözden geçirilmesini isteyen Şanlıurfa’da ki AVMler, yasanın yürürlüğü girilmesiyle yüzlerce kişinin işsiz kalacağını dile getiriyor.

 İşsizliği çok artırır

OLAY’a konuşan Urfa City Avm’de Kafeterya işleten ve ismini vermek istemeyen bir esnaf, şunları söyledi:AVM’lerde esnaf Cuma, cumartesi ve pazar iş yapıyor. Bu yasa bütün esnafı perişan eder.Ayrıca AVM’lerin Akşam 8:30 kapanması bizi zarara sokar. Çünkü bu saatler, müşterinin yoğun olduğu saatlerdir. Bu yasa çıkarsa dükkanımda işçi çıkarmayı düşünürüm.Çıkacak olan bu yasa doğru bir şey değil. Umuyoruz bu yasa meclisten geçmez.Bu yasanın haksız rekabeti önleyeceğinin düşünmüyorum. Bu daha çok işsizliği artırır.”

 Yasa tasarısı tekrar gözden geçirilmeli

Urfa City AVM Genel Müdürü Savaş Okçuoğlu ise,Türkiye’nin sosyal yapısına baktığınızda, insanların çalışma hayatının vermiş olduğu yorgunluğu ve stresi AVM’lerde attığı söyledi.Yeni çıkarılacak olan yasanın küçük işletmeleri korumaya yönelik olduğunu belirten Okçuoğlu, yasayla çalışanların daha çok vakit geçirmelerini amaçlandığını dile getirdi.

   Savaş Okçuoğlu, “Pazar günleri AVM’lerin kapalı olması bizi ve çalışanları ciddi manada etkileyecek.  Haliyle personel azaltmaya gidebiliriz.AVM’lerin saat 8 30 buçukta kapanması ön görülüyor. Buda biz etkiler. Zaten millet Alışveriş Merkezlerine gezmeye ve iş stresi atmaya gelir. Bu saatlerde kapanması bizim en yoğun olduğumuz saatlerdir.Bunun daha değişiklere uğrayarak düzeltilmesini istiyoruz. Bu yasa ile mecburen kadro azaltılmasına gideriz.İş gücü kaybı mutlak surette yaşanacak, bu açık ve gerçek.  İşin ekonomi tarafına baktığımızda AVM’ler Türkiye'de hızla yayılan ve ekonomiye çok katkısı olan bir işletmedir. Ülke ekonomisine bir katresi var .AVM’lerin pazar günlerinin olmaması ciroları mutlaka etkilenecek. Bu yasa tasarısının tekrar gözden geçirilmesini istiyoruz” diye konuştu.

 Çalışanlar olumlu karşılıyor

Çıkacak olan yeni yasayı değerlendiren AVM çalışanları ise, “Yasa çıkarsa çok güzel olur. Memnun oluruz böyle bir yasadan. Çünkü ailemizle hep beraber güzel bir vakit geçireceğiz. Saat 8 30 ta kapanması da güzel bir şey. Gece geç saatlere kadar kalmadan eve gideriz. Geç saatlere kadar çalışmaktan çok yoruluyoruz ve ailelerimize yeterince vakit ayıramıyoruz” ifadelerini kullandı.

 Kendi markaları ile üretime sınır

Yasa teklifinde, fiili satış alanı 400 metrekarenin üzerinde olan süpermarket, hipermarket, mega market, grosmarket gibi isimler altında tüketim maddeleri ve ihtiyaç malzemelerinin toptan ya da perakende satışının yapıldığı işyerleri ‘büyük mağaza’ olarak adlandırıldı. Teklife göre, büyük mağazalar çalışma günlerinde sabah saat 10.30’da açılacak, pazar günü ve resmi tatil günleri tamamen, diğer günlerde ise saat 20.30’dan sonra kapanacak. Büyük mağazaların kendi markaları altında ürettirecekleri ürünler, cirolarının yüzde 30’unu aşamayacak. Anlaşmalarında yoksa tedarikçi veya üreticiden hizmet, raf, katılım, reklam, anons bedeli ve benzeri uygulamalar adı altında herhangi bir ücret talep edemeyecekler. Anlaşmada olsa bile doğrudan veya dolaylı olarak talep edilecek meblağın toplamı, alışverişe konu malın yıllık cirosunun yüzde 2’sini geçemeyecek. İzinsiz kurulan alışveriş merkezleri, büyük mağazalar ve zincir mağazalar vali tarafından kapatılacak. Bunların işletmecilerine satış alanları itibarıyla metrekare başına 10 lira idari para cezası verilecek. Bunların yeniden faaliyete geçmeleri ancak cezalarını ödeyip gerekli izinleri almaları halinde mümkün olacak.

  İndirim süresi belli olacak

Normal satış fiyatı veya indirimli satış fiyatı belirtilmeden tüketim mallarına ilişkin indirimli veya hediyeli satış kampanyası düzenlenemeyecek. Diğer işletmelere zarar verecek ve haksız rekabet oluşturacak şekilde maliyetinin altında, zararına satış yapamayacak. Büyük mağazalar tasfiye, işyeri değişikliği, kış ve yaz mevsim değişimi, bayram ve özel günlerde ve seri sonu satışlarda, bağlı olduğu odadan süresi belirlenecek şekilde indirimli satış izni alacak.

  İbadethane 'mescit'e döndü

Büyük mağazalar, satış alanları toplamının en az yarısı kadar sahayı müşterilerinin ücretsiz kullanımına açık ya da kapalı otopark olarak düzenleyecek. Satış alanı 2 bin 500 metrekarenin üzerinde olan AVM’lerde mescit ve çocuk odası açmak zorunlu olacak. Tasarıda mescit yerine ‘ibadethane’ ifadesi kullanılmıştı.

  Üreticinin parası en geç 60 gün içinde ödenecek

Büyük mağazalar, satın aldıkları malların bedelini teslim tarihinden itibaren en geç 60’ıncı günde, taze etler ve et ürünleri ile süt ve süt ürünlerinin satış bedellerini teslim tarihinden itibaren en geç 30’uncu günde, yaş sebze ve meyve ürünlerinin satış bedellerini de en geç 30’uncu günde ödeyecek. 30 gün içinde bozulabilen veya günlük kaydıyla satılan besin ürünlerinin satış bedellerini ise teslim tarihinden itibaren 15. günde ödemek zorunda olacak.

Aziz Çiftçi / Şanlıurfa Olay