Taşeron işçiye sendikal hak verilecek mi?

Taşeron işçiye kadro tartışmaları devam ediyor!.. Hükümlet taşeron işçiye kadro verileceğini açıkladığı günden beri, Hangi şekilde kadro verilecek, taşeronun maaş durumu ne olacak, taşeron işçiye yeni statü nedir? belediyedeki taşeronların kadro durumu ne olacak? taşeron işçi sendikalı olabilecek mi? gibi tartışmalar alevlenerek devam ediyor. bu sorunların cevabını Bünyamin esen yazdı.

Taşeron işçiye sendikal hak verilecek mi?

Başbakan kamu sektöründe çalışan tüm taşeron işçilerine kadro verileceğini duyurdu. Esasen kamuda asıl işte çalışan taşeron işçilerine kadro verileceği Ak-Parti’nin 1 Kasım seçimleri öncesinde hükümetin ilk yüz gününde yapmayı vadettiği seçim vaatleri arasında idi… Ama Başbakan önemli bir hamle yaparak yalnızca asıl işte çalışanlara değil taşeron tüm işçilere ayni hakları vereceğini açıkladı…

RADİKAL BİR KARAR

Şüphesiz bu hamle ülkemizde çalışma piyasası açısından çok kritik ve tarihi bir hamle… Ülkemizde taşeronlaşma çok yüksek oranlarda. OECD ve TÜİK verilerine göre bu trend son on yılda artarak sürmüş bulunuyor. Verilere göre taşeronda kamu lider… Yani Devlet özel sektörden fazla taşeron alıyor!

TÜRKİYE'DE KAÇ TAŞERON VAR?

Son TÜİK verilerine göre, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan yaklaşık 650 bin ile 740 bin taşeron işçi var. Şimdi ise taşeronlaşma konusunda oldukça radikal bir karar ile karşı karşıyayız… Eğer kamudaki taşeronluk sistemi kaldırılır ise bunun özel sektöre de etki edeceğini tahmin etmek güç değil… Yani ülkemiz iş piyasası açısından şimdiye kadar uygulanan neo-liberal politikalardan önemli bir farklılaşma yaşıyoruz…

KADRO HANGİ TAŞERON İŞÇİLERİ KAPSIYOR?

Başbakan Davutoğlu kamuda çalışan tüm taşeron işçilerin kadroya alınacağı, Belediyelerde çalışan taşeronların da belediye şirketlerine geçirileceğini, kamuda bir kişinin bile taşeron kalmayacağını söylemiş olsa da uygulamanın ayrıntıları henüz netleşmedi. Zira bu konunun uygulanması için yasa çıkartılması gerekiyor…

Yasa ile kadronun nasıl olacağı, kimlerin hangi koşulları sağlarsa kadroya geçeceğini tam olarak öğrenebileceğiz… Öte yandan Maliye Bakanı Naci Ağbal’ın son yaptığı açıklamalar taşerona kadronun yedi yüz binden epey az bir çalışanı kapsayacağını, zira birçok şart getirileceğini gösteriyor…


KAMUDA TAŞERON İŞÇİ SAYISI SIFIRA İNMEYECEK


Görünen o ki, taşeron işçilerin önemli bir kısmı kadroya alınsa da kamuda taşeron işçi sayısı sıfıra inmeyecek…


İŞÇİLERE ÖZEL STATÜ GELİYOR


Peki, hangi şartlar var taşeron işçilerinin kadroya geçebilmesi için?


Sırasıyla açıklayalım:


İlk olarak kadroya alınacak işçilerin şuan Devlet Memurları Kanunu’nda tanımlanmış statülere tabi olmayacağını, “özel sözleşmeli personel” olarak yeni bir statü oluşturularak bu statüde istihdam edileceğini söylemek gerek.


Yani verilecek kadro yeni bir statü… Taşeron işçileri iş sözleşmesi ile çalıştırılan ve her sözleşme döneminde akitleri yeniden değerlendirilecek kamu çalışanı olacaklar… Böyle kadroya alınanlarla üçer yıllık sözleşme yapılacak… Performansları iyi değilse sözleşmeleri yenilenmeyebilecek..
Türkçesi şu: Bu kadro bizim anladığımız ve alıştığımız kadrodan biraz farklı!

KADROYA GEÇİŞTE SINAV YAPILACAK


Taşerona kadroda ikinci husus şu: Kamuya geçişte bir sınav yapılacak. Bakan, kurumların kendi ihtiyaçlarına göre yapılacak sınavla eleman alacağını belirtiyor… Üstelik bu sınava girebilmek için Devlet memurluğuna atanmak için aranan şartların da olması istenilecek…

65 yaşını dolduranlar ile zaten emekli olmayı hak etmiş olan taşeron işçiler de kadro hakkından yararlanamıyor… Bu üç şart taşerona geçebilecek kişi sayısını oldukça sınırlıyor. Zira işçilerin tümünün Devlet memurluğu için gerekli şartları taşımadığı malum, üstelik sınavı kazanamama ihtimalleri var…


SEÇİM ÖNCESİNDE İŞE GİRMİŞ OLMALI


Bir de şuan taşeron çalışan herkes yararlanabilecek mi, o sorun var! Kadroya geçecek taşeron 1 Kasım 2015'ten önce (yani son seçimden önce) taşerona işe girmiş olması ve kamu kurumunda halen çalışıyor olmaya devam etmesi gerekiyor… Yani işten çıkmamış olmalı!

Yani kadro vaadi, seçim sonrasında, “nasıl olsa kadro verilecek, beni de sigortalı yap” deyip uyanıklık edenleri kapsamıyor… Bir de uygulanıp uygulanmayacağı kafa karıştıran bir şart var: Taşeron işçisinin tam zamanlı (yılda 12 ay) çalışıyor olması gerek deniyor. Bu şartın uygulanması halinde de kadro alabilecek taşeron işçi sayısı epey azalır…


ÖZLÜK HAKLARI AYNEN KORUNUYOR


Kadroya alınacak taşeron işçilerin mevcut özlük hakları (yani maaşı ve diğer ödemeleri) aynen kalacak. Keza, taşeron işçisi hangi işi yapıyorsa o işi yapmaya devam edecek… Keza kadroya geçen taşeron işçilerinin sosyal güvenliği eski tabirle SSK (yeni tabirle 4/a) statüsünden ödenmeye devam edecek. Yani taşeron işçileri ileride günleri dolunca SSK’lı olarak emekli olacaklar…

Kamuoyunda bilir bilmez konuşanların aksine kıdem tazminatlarının kaç taşeron değişmiş olursa olsun kamuda çalıştıkları yıl kadar hesaplanacağının altını çizmek gerek. Bu konuda düzenleme geçen yıl Torba Yasa’da yapılmıştır.

SENDİKALI OLMA HAKLARI VAR!

Bazıları “bu ne biçim taşeron, özel statü oluşturuyorlar” diye veryansın ediyor… Özel sözleşmeli personel kadrosunda bulunanlarla üçer yıllık dönemlerle iş sözleşmesi yapılacağını söylemiştik. İşte bu sözleşmelerde mali hakları bireysel olarak belirlenmeyecek toplu sözleşme ile belirlenecek…

TAŞERON İŞÇİLER HAKLARI İÇİN MÜCADELE EDEBİLECEK

Zurnanın zırt dediği yer de burası! Daha açık bir ifade ile söyleyelim: Taşeron işçileri kadroya geçince sendikalı olabilecek, bu nedenle de hakları için mücadele edebilecek…


Evet, taşeron işçilerine özel statü getiriliyor ama sendikalı olma hakları ortaya çıkıyor. Yani daha evvel bireysel iş sözleşmesi ile üç kuruşa çalıştırılan bu işçiler ileride hakları için toplu sözleşme yapabilecek… Bu nedenledir ki, taşeron işçilerine verilen tam anlamıyla bir kadro…Bakmayın siz aksini söyleyenlere…

Bünyamin Esen/memurhaber