Şanlıurfa Suruç İlçesinde geçen yıl verilmeye başlanan Pompaj Sulama projesinde DSİ, TEİAŞ’ı test çalışmalarını sonuçlandırıp gerekli onayı vermesinden sonra Ovaya suyun pompalanmasının önündeki tüm engeller kalkmış oldu. peki bu ne demektir? Suruç Pompaj Sulama projesi ile ne kadar arazi suya kavuşacak? detaylar haberimizde.

Suruç Pompaj Sulama projesi kapsamında 400 bin dönümlük alana su verilmeye başlandı. DSİ, TEİAŞ’ı test çalışmalarını sonuçlandırıp gerekli onayı vermesinden sonra Ovaya suyun pompalanmasının önündeki tüm engeller kalkmış oldu.

Şanlıurfa Hizmet gazetesinin haberine göre, DSİ yetkilileri, 1 yıl içinde 96 bin hektarlık alanın tamamının suya kavuşturulacağı belirtildi. 

Öte yandan Suruç Pompaj Sulama tesisini işletmek içim DSİ’yle sözleşme imzalayan firmaya bu hafta içinde yer tesliminin yapılacağı bildirildi. DSİ elemanlarının önümüzdeki 15 gün içinde çekilmesiyle birlikte Sulama Birliği işlevi görecek firma, 130 kişilik ekiple sahaya inecek.

DSİ yetkilileri, ortaya çıkabilecek boğulma olayları konusunda çiftçi ailelerini tedbirli davranmaya davet etti.

 ŞURUÇ OVASI POMPAJ SULAMA PROJESİ NEDİR? 

Projenin Muhtemel Etkileri 

 İÇİNDEKİLER

1. GAP EYLEM PLANINDASURUÇ OVASI POMPAJ SULAMA PROJESİ .......................... 2
2. SURUÇ İLÇESİ MEVCUT TARIMSAL ÜRETİM ...................................................... 4

2.1          Toprak VarlığıveDağılımı................................................................................ 5

2.2          YetiĢtirilenTarlaÜrünleri................................................................................. 6

2.2.1            SebzeÜrünleri............................................................................................. 7

2.2.2            MeyveÜrünleri........................................................................................... 7

2.2.3            ZeytinÜretimi............................................................................................. 8

2.2.4            ÖrtüAltıÜretim.......................................................................................... 8

3. SURUÇ SULAMAPROJESĠNĠNMUHTEMELETKĠLERĠ .............................................. 9
4. SONUÇVEÖNERĠLER..................................................................................... 11

KAYNAKÇA.............................................................................................................. 13

HARİTA VE TABLOLAR LİSTESİ

Harita 1- Suruç OvasıPompajSulaması........................................................................ 4

Tablo 1-SuruçĠlçesi Arazi Varlığı, 2009. ...................................................................... 5

Tablo 2-SuruçĠlçesindeYetiĢtirilenTarlaÜrünleri, 2009 .............................................. 6

Tablo 3-SuruçĠlçesindeSebzecilik, 2009 ...................................................................... 7

Tablo 4-SuruçĠlçesindeMeyvecilik, 2009. ................................................................... 7

Tablo 5-SuruçĠlçesindeBağcılık, 2009. ........................................................................ 8

Tablo 6-SuruçĠlçesindeZeytin Üretimi, 2009 .............................................................. 8

SURUÇ OVASI POMPAJ SULAMA PROJESİİNİİN MUHTEMEL ETKİLERİ 

1 GAP EYLEM PLANI’NDA SURUÇ OVASI POMPAJ SULAMAP ROJESİ 

Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP), Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin sahip olduğu kaynakları değerlendirerek bu yörede yaĢayan insanların gelir düzeyini ve yaĢam kalitesini yükseltmeyi, bölgelerarası farklılıkları gidermeyi ve ulusal düzeyde ekonomik geliĢme ve sosyal istikrar hedeflerine katkıda bulunmayı amaçlamaktadır.

GAP kapsamında 22 baraj ve 19 hidroelektrik santrali ile sulama Ģebekelerinin yapımı öngörülmüştür. GAP’ın tamamlanmasıyla 1,82 milyon hektar alan sulamaya açılacak, yılda 27 milyar kilovat-saat hidroelektrik enerji üretimi ile ülke enerji ihtiyacının büyük bir bölümü karĢılanacaktır. Tarım, sanayi, enerji, ulaĢtırma, eğitim, sağlık, kırsal ve kentsel altyapı yatırımları ile bölgenin ekonomik ve sosyal göstergeleri ülke ortalamasına getirilecek,  bölgede toplam 3,8 milyon kiĢiye istihdam olanağı sağlanacak, bölge halkının yaĢam kalitesi ve refah düzeyiyükseltilecektir.

2008 yılında, GAP kapsamında bölgede gerçekleştirilen bütün yatırımlar ve yaşanan gelişmeler gözden geçirilmiş; Güneydoğu Anadolu Projesi’nin ekonomik kalkınma, sosyal gelişme ve başta sulama olmak üzere temel altyapı yatırımlarının hızlandırılarak büyük bir bölümünün 2012 yılı sonuna kadar tamamlanması kararı alınmıĢ ve bu amaçla GAP Eylem Planı (2008-2012) hazırlanarak uygulamaya konulmuĢtur.

GAP Eylem Planı kapsamında 4 geliĢme ekseni altında 73 ana eylem ve bu eylemler çerçevesinde 300’ün üzerinde proje ve faaliyet tanımlanmıĢtır. Üçüncü eksen olan Altyapının Geliştirilmesi Ekseninin sulama bölümünde “su kaynağı hazır projelerde ana kanal inşaatlarına başlanacak ve dönem sonuna kadar büyük kısmı tamamlanacaktır” başlığı altında ele alınan çalıĢmalardan biri de Suruç I. Merhale Projesinde 160 km uzunluğundaki ana kanal inĢaatının tamamlanmasıdır. “Su kaynağı hazır projelerin sulama şebeke inşaatları tamamlanacaktır” başlığı altında ele alınan diğer çalışma ise, Suruç I. Merhale Projesi Sulama ġebekesine baĢlanılarak dönem sonuna kadar inĢaatın büyük kısmınıntamamlanacak olmasıdır.

Genel olarak sulama projeleri ile bölgedeki su kaynaklarının ileri teknoloji kullanarak geliştirilmesi ve bunun sonucu olarak hızla artacak ekonomik ve sosyal faaliyetlerin sağlıklı ve düzenli olarak gelişiminin sağlanması ve izlenmesi hedeflenmektedir. Üretim ve buna bağlı olarak refah seviyesinin arttırılarak ülke geneline ulaşılması ve olası nüfus büyümesinin sonucu oluşacak altyapı ve benzeri ihtiyaçların karşılanması, proje sahasında, kırsal alandaki sosyal, ekonomik ve fiziki altyapının düzenlenmesi, kaynaklardan verimli bir şekilde faydalanılması, kentsel büyümenin kontrol edilmesi ve yönlendirilmesinin yanı sıra, bölge kayaklarının etkin bir şekilde kullanılmasıyla kârlı ve devamlı bir ekonomik büyümenin gerçekleşmesi, ihracat artışının teşviki ve sosyal istikrarın sağlanması gibi ülke çapındaki kalkınma hedeflerine katkıda bulunulması amaçlanmaktadır.

Benzer şekilde Suruç Ovası Pompaj Sulama Projesi’nin de tarımsal verimliliği ve ürün çeşitliliğini arttırması, bu artışlarla ve çiftçilik faaliyetlerinin çeĢitlendirilmesi yoluyla kırsal ve kentsel bölgelerdeki gelir düzeyini arttırması, tarımsal sanayilere girdi sağlaması, istihdam olanaklarını arttırarak kırsal ve kentsel nüfusun dışa göç etme eğilimini en aza indirmesi, ihraç edilebilir ürünlerin üretimine katkı sunması planlanmaktadır.

Suruç Ovası Pompaj Sulama Projesi Aşağı Fırat Projesinin diğer üniteleri arasında kalmaktadır. Kuzeyinde Yaylak Sulaması, batısında Fırat Nehri, güneyinde Suriye Sınırı, doğusunda Harran Ovası ile Suruç Ovalarını ayıran Cudi ya da Urfa Dağları olarak bilinen dağlarla sınırlanmıştır. Suruç Ovası, Atatürk Baraj Gölünün 50 km güneyindedir ve Atatürk Baraj Gölü rezervuarından sulanacaktır. Sulama bölgesi alanına Suruç ilçe merkezi ve On bir nisan Beldesiile103 köy yerleşimi  dâhildir. Buköylerden72’siSuruç  Ġlçesine,12’si Bozova  İlçesine,  15’i  Birecik  Ġlçesine  ve  4’ü  de  Akçakale  Ġlçesine  bağlıdır.  Suruç  Sulama Projesinin sulama Ģebekesinde tüm ana kanallar mansap kontrollü planlanmıĢtır. Sulama Ģebekesinin toplam ana kanal uzunluğu 340 km olup, 10.391 ha alan Kaliforniya Sistemi ile ve 84.423 ha alan yağmurlama sistemi ile sulanıp toplamda 94.814 ha alan sulanması öngörülmektedir. Sulama Ģebekesinden dönen suları toplamak için Suriye sınırı boyunca   24

km uzunluğunda 5m3/sn kapasiteli ana tahliye kanalı önerilmiştir. Proje için gerekli su Atatürk Barajı Gölünden (Ziyaret Tepe Mevkii) alınmaktadır. 

Proje sahasında iki ana pompa istasyonu (1. Kademe P1 ve 2. Kademe P2), dört tali pompa istasyonu (P3, P4, P5, P6) ve üç adet yağmurlama sulaması için gerekli basıncı sağlamak üzere (YP1, YP2, YP3) toplam 9 adet pompa istasyonu kurulacaktır.

 Suruç Ovası Pompaj Sulaması ile ilgili tüm detaylar

Kaynak: DSĠ 15. Bölge Müdürlüğü Suruç Ovası Pompaj Sulama Projesi Bilgi Notu 

2 SURUÇ İLÇESİNDE MEVCUT TARIMSAL ÜRETİM

Suruç bölgesinde 1950’lerden 1985’lere kadar yeraltı su kaynakları kullanılarak yaygın bir şekilde sulama yapılmıştır. 1980’li yılların ortalarından sonra yer altı su seviyesinin düşmesiyle bölgede kuraklık yaşanmaya başlamış ve tarımsal sulama ekonomik verimliliğini yitirmiştir. Uzun yıllar ekonomik yönde nuğraşımı, sınırda yapılan kaçakçılık oluşturmuştur. Ancak sınırda alınan tedbirler sonucu kaçakçılık azalmış ve son 20 yılda tarımsal faaliyetler ağırlık kazanmıştır. Son yıllarda meydana gelen kuraklık nedeniyle çiftçiler ekonomik açıdan zor durumda kalmış, bankalara ve Tarım Kredi Kooperatiflerine olan borçlarını ödemekte güçlükler  yaşamışlardır.

Ġlçenin canlı bir ekonomik hayatı bulunmamaktadır. Sulama suyunun yeterli olmaması nedeniyle toprağın iĢlenememesinden dolayı, yöre halkı geçimlerini sağlayabilmek amacıyla yaz aylarında aileleri ile birlikte çevre il ve ilçelere gitmektedirler. Ġlçe nüfusunun büyük bir bölümü  işsiz  olup,  insanlar  aileleriyle  birlikte  mevsimlik  işçi  olarak  genellikle Bozova, Harran,  Akçakale,  Viranşehir,  Mardin-Kızıltepe  İlçeleri  ile  ülkemizin  değişik  illerine  göç etmektedir.

2.1  Toprak Varlığı veDağılımı 

Suruç Ġlçesinin mevcut arazi varlığı ve dağılımı incelendiğinde aşağıdaki gibi bir tablo karşımıza çıkmaktadır. Tabloda görüldüğü üzere Suruç ilçesi 660.430 dekar yüz ölçüme sahiptir. Bu yüz ölçümün yaklaşık % 90’ını tarım alanları oluşturmakta olup % 10’luk kısmını da orman, çayır, mera ve tarım dışı alanlar oluşturmaktadır.

Ġlçedeki  tarım  alanlarının  sadece  49.220  dekarı  sulanmakta  olup,  tarım  alanlarının yaklaĢık % 92’sinde kuru ve % 8’lik kısmında sulu tarım yapılmaktadır. Sulamalarıntamamı halksulamasıĢeklindeolupdevletsulamasıbulunmamaktadır.

Tarım alanlarının % 83’lük bölümünde tarla ürünleri yetiĢtirilmekte olup bunu sırasıile meyve ve sebze alanları takip etmektedir. Ayrıca 440 dekarlık alanda zeytin ve turunçgil üretimi yapılmaktadır. Tarla ürünleri alanları toplam 494.500 dekar olup, bu alanların  yaklaĢık%10’unatekabüleden48.550dekarlıkalansulanmaktadır.

Tablo 1: Suruç İlçesi Arazi Varlığı, 2009 

Kaynak:ġanlıurfa TarımĠlMüdürlüğü, 2009. 

2.2     Yetiştirilen TarlaÜrünleri 

Suruç  Ġlçesinde  yetiĢtirilen  tarla  ürünleri  verim  ve  üretim  miktarı  aĢağıdaki  tabloda gösterilmiĢtir. Tabloda en geniĢ ekim alanına buğday ve arpanın sahip olduğu ve bunları sıra ilekırmızımercimek,burçakvepamuğuntakipettiğigörülmektedir.Ġlçedebuürünlerinyanı sıra aspir, kimyon ve mısır üretimi de mevcuttur. Sulanan alanların azlığından dolayı ikinci ürün ekimi mevcutdeğildir.

Tablo 2: Suruç İlçesinde Yetiştirilen Tarla Ürünleri, 2009 

Kaynak:ġanlıurfa TarımĠlMüdürlüğü, 2009. 

2.2.1   SebzeÜrünleri 

Suruç   Ġlçesinde   toplam   480   dekarlık   alanda   sebze   üretimi   yapılmaktadır.   Ekilen alanlarda biber üretimi öneçıkmaktadır.

Tablo 3: Suruç İlçesinde Sebzecilik, 2009

Kaynak:ġanlıurfa TarımĠlMüdürlüğü, 2009.

2.2.2   MeyveÜrünleri 

Suruç’ta toplam 43.980 dekar alanda meyvecilik yapılmaktadır. Meyveciliğin neredeyse tamamı  (43.790  da)  kuru  Ģartlarda  yapılmaktadır.  AĢağıdaki  tablolarda  Suruç   Ġlçesinde üretilen meyveler ve ağaç sayıları verilmektedir.

Tablo 4: Suruç İlçesinde Meyvecilik, 2009

Kaynak:ġanlıurfa TarımĠlMüdürlüğü, 2009. 

Tablo 5: Suruç İlçesinde Bağcılık, 2009 

Kaynak:ġanlıurfa TarımĠlMüdürlüğü, 2009. 

2.2.3   ZeytinÜretimi

Suruç  Ġlçesinde  yağlık  ve  sofralık  zeytin  üretimi  yapılmaktadır.  Bu  üretimin  tamamı kuru ĢartlardagerçekleĢmektedir.

Tablo 6: Suruç İlçesinde Zeytin Üretimi, 2009

Kaynak:ġanlıurfa TarımĠlMüdürlüğü, 2009.

2.2.4   Örtü AltıÜretim 

SuruçĠlçesinde örtü altı tarımıyapılmamaktadır. 

3  SURUÇ SULAMA PROJESİNİN MUHTEMEL ETKİLERİ 

Hâlihazırda Suruç Ovası Pompaj Sulama Projesinin tamamlanması durumunda yaratacağı muhtemel etkilere ilişkin herhangi bir çalışma bulunmamaktadır. GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, GAP Bölge Kalkınma İdaresi Bölge Müdürlüğü, DSİ 15. Bölge Müdürlüğü ve Şanlıurfa Tarım İl Müdürlüğü ile yapılan görüşmelerde ve kütüphane taramalarında bu konuya ilişkin herhangi bir çalışmaya veya rapora rastlanılmamıştır.  Bu  nedenle  Tarım  Ġl  Müdürlüğünden  temin  edilen  Suruç’un  mevcut tarımsal üretimine iliĢkin verilerden ve Harran Sulama Projesi sonrasında Harran’daki ürün deseninde ve ürün miktarında yaĢanan değiĢikliklere iliĢkin GAP Bölge Kalkınma Ġdaresi ile Bölge Müdürlüğünden elde edilen raporlardan ve çalıĢmalardan yararlanılarak bazı öngörülerdebulunulmuĢtur.

Bölgede sulama ile birlikte tarımsal üretimde ve diğer sektörlerde gerçekleĢmesi muhtemel etkiler aĢağıda sıralanmıĢtır:

• Tarım literatüründe 1 hektar alanın sulanması 2 kiĢinin istihdamı anlamına geldiği içinbualanlarınsulanmasıdurumundateorikolarakortaveuzunvadedeyaklaĢık

190.000 kiĢiye istihdam sağlanabilecektir.

• 2009yılıADNKSsonuçlarınagöreSuruç  Ġlçesininmevcutnüfusu100.831kiĢidir. Bu nüfusun 55.780’i ilçe merkezinde (kent) yaĢmakta olup 45.051 kiĢi de belde ve köylerde (kırsal) yaĢamaktadır. Nüfus artıĢ hızlarına bakıldığında; ġanlıurfa 2008 yılında % 3,36 ve 2009 yılında % 2,51 oranında nüfus artıĢ hızına sahipken, Suruç Ġlçesinde  2008  yılında  %   -0,54  ve  2009  yılında  %  -1,25  oranında  azalıĢ  olduğu görülmektedir.  1990  yılında  Suruç  Ġlçesinin  ġanlıurfa  toplam  nüfusuna  oranı  %  8 iken bu oran 2009 yılında % 6’ya gerilemiĢtir. Yukarıdaki bilgiler ıĢığında Suruç, ġanlıurfa ilçeleri içerisinde en çok göç veren ilçe konumundadır. Aynı zamanda Suruç’ta 0-15 yaĢ arası nüfusun toplam nüfusa oranı % 40 civarındadır ve literatürde “göçeyatkınnüfus”olaraktanımlananençokgöçverennüfusgrubunuoluĢturan15- 30 yaĢ arası nüfusun toplam nüfusa oranı da % 30,45’tir. Dolayısıyla, göçe yatkın genç nüfus oranının yüksek olduğu, ilçe nüfusunun yaklaĢık % 45’inin kırsal alanda ikamet  ettiği  Suruç  Ġlçesinde,  sulu  tarıma  geçiĢle  birlikte  kırsal  alanlarda  istihdam olanaklarının artmasıyla birlikte göç oranlarında önemli azalıĢlar olacağı, orta ve uzun vadede Suruç’un göç veren ilçe konumundan çıkacağıöngörülmektedir. 

• Sulu tarıma geçilmesi ile birlikte birim alandan alınan verim yaklaĢık 2 kat artmaktadır. Mevcut durumda ilçede buğday verimi dekara ortalama 300 kg  civarında iken, aynı dönemde sulamaya açılmıĢ olan Harran Ovasında dekar baĢına ortalama 600 kg ürün alınmıĢtır. Dolayısıyla Suruç Ovasında sulama ile birlikte dekarbaĢınabuğdaydaneldeedilenverim2katınaçıkacaktır.
• GAP Bölgesi’nde sulama öncesi dönemde (1995 öncesi), kuru tarımda birim alandan ortalama 1.327,00 TL/ha katma değer elde edilirken, sulamanın baĢlaması ile 1995- 2007 yılları arasında bu değer % 127 artarak 3.017,00 TL/ha’ya yükselmiĢtir. Suruç Ġlçesindesulamailebirliktebuna  yakınbirkatmadeğerartıĢınınmeydanagelmesi beklenmektedir. Yine, 1995 yılından itibaren sulamanın baĢladığı Harran  Ovası’nda

30.000 ha alanda sulama öncesi kiĢi baĢına katma değer 596 ABD Doları iken, 2008 yılında 1.241 ABD Doları olmuĢtur (GAP BKĠ, 2010).

• 2008-2009 üretim yılında Harran Ovasında % 50 buğday, % 48 pamuk, % 2 oranında da sebze, meyve, baklagil, susam, üzüm ve zeytin yetiĢtirilmiĢtir. Yılda bir ürün yetiĢtirilemeyen ovada sulamayla yılda iki ürün yetiĢtirilmeye baĢlamıĢ ve % 27 oranında ikinci ürün olarak mısır tarımı yapılmıĢtır. 2009 yılında Harran Ovasında bir milyon 250 bin tondan fazla ürün hasat edilmiĢ, destekler hariç ürün satıĢ bedeli 670 milyon TL’ye ulaĢmıĢtır. Çiftçiler iĢçilik dâhil tüm masraflar çıktığında 1 hektardan net 920 TL kazanç sağlamıĢlardır. 1995 yılı bitki deseni dikkate aldığında sulama olmasaydı, çiftçiler hektara net 449 TL kazanç sağlayacaklardı. Bu da sulama ile yaklaĢık iki kat ürün ve gelir elde edildiği anlamına gelmektedir. Suruç Ovası Pompaj Sulama Projesinin de tamamlanması ile Suruç Ovasında elde edilen ürün miktarındaveçiftçigelirlerindebenzerbirartıĢolmasıbeklenmektedir.
• Harran’da meydana gelen ürün yoğunluğu artıĢı % 35 civarındadır. Bu durum Suruç Ġlçesinde debunabenzeroranlardapotansiyel bir artıĢ olacağını düĢündürmektedir.
• Sulu tarıma geçilmesi ile tarla ürünleri içinde % 4’lük bir paya sahip olan pamuk alanlarının ortalama olarak % 50’ye çıkmasıbeklenmektedir.
• Güneydoğu Anadolu Bölgesi 2 yılda 5 ürün alınabilen ve dolayısıyla da eĢine az rastlanacak nitelikte iklim koĢullarına ve verimli topraklara sahiptir. Bölgede sulu tarıma geçilmesi ile birlikte ikinci ürün olarak özellikle Harran Ovasında dekara ortalama 900-1000 kg arası verim veren mısırın buğday ile birlikte ekileceği ve bölgenin mısır üretimi konusunda söz sahibi konuma geleceği tahminedilmektedir. 

• Mısır ve pamuk üretiminin artması ile birlikte bu ürünlerin iĢlendiği iĢletme sayısında(MısırKurutmaTesisleri,MısırNiĢastası,MısırCipsi,TekstilĠĢletmeleri, HamveRafineYağTesislerivb)artıĢmeydanagelecektir.
• Mevcut durumda 480 dekar gibi düĢük bir alanda gerçekleĢtirilen sebze üretiminin sulu tarımla birlikte 10.000 dekar’a kadar çıkabileceğiöngörülmektedir.
• DahaöncekiyıllardayeraltısularısayesindemeyvebahçelerivenaryetiĢtiriciliğiile adını duyuran Suruç Ovasında sulu tarıma geçilmesi ile birlikte yeni nar bahçeleri oluĢturulacağı ve ceviz, badem gibi kabuklu meyve ağaçlarının sayısının artacağı tahminedilmektedir.
• Suruç’ta 1984 yılında kurulmuĢ olan 1 adet 100 iĢlikli Küçük Sanayi Sitesi (KSS) faaliyette olup % 75 doluluk oranıyla çalıĢmaktadır. Alt yapı problemleri olan KSS yaklaĢık300kiĢiyeistihdamsağlamaktadır.Bölgeninsulutarımageçmesiilebirlikte baĢta basınçlı sulama sistemleri ve makineli tarım olmak üzere modern tarımsal yöntemlerin kullanımı artacaktır. Bu durum söz konusu sistemlerde bakım, onarım, tamir, yedek parça vs. gibi ihtiyaçlar doğuracaktır. KSS’de bu ihtiyaçları gidermeye yönelik hizmet veren firmaların sayılarının artacağı, hatta mevcut alanda yeni iĢliklereihtiyaçduyulacağıöngörülmektedir.
• Sulu tarıma geçiĢ baĢta tarım sektörüne hizmet sunan gübreci, nakliyeci ve iĢçi olmak üzere tarıma dayalı sanayiye ve hizmet sektörüne de (lojistik, ticaret vs. gibi) önemli katkılar sağlayacak ve bu sektörlerin lokomotifi halinegelecektir.
• Sulu  tarıma  geçilmesi  ile  birlikte  Ġlçede  basınçlı  sulama  sistemlerinin  üretimini gerçekleĢtiren iĢletmelerin kurulacağı tahmin   edilmektedir.
• Suruç ovasında sulu tarıma geçilmesi ile birlikte tarımsal üretim artacak ve bu üretim hayvancılık için gerekli olan yem bitkilerinin bölgede yetiĢtirilmesine olanak sağlayacaktır.  Bu  durum  Ġlçenin  hayvancılıkta  da  söz  sahibi  olabileceği  anlamına gelmektedir.

4             SONUÇ VEÖNERİLER

Sulama tek baĢına önemli bir üretim arttırıcı etken olmasına rağmen tarımda kendiliğinden bir yapısal değiĢiklik yaratması beklenilmemelidir. Sulama, ancak toprak denetiminden örgütlenmeye kadar geniĢ bir alanda alınacak önlemlerle öngörülen yapısal değiĢikliği   gerçekleĢtirebilir.  Sulu  tarımla  birlikte  hedeflenen   yapısal  dönüĢüm,   bitki

deseninin değiĢmesi, stratejik ürünlerin ekimine ayrılan alanların geniĢlemesi, ikinci ürünün yaygınlaĢtırılması ve uygun ekim nöbetinin yere ve koĢullara göre saptanıp uygulanmasıyla olanaklıdır.

Sulama, üretim arttırıcı bir girdi olmakla birlikte, aĢırı denetimsiz ve bilinçsiz kullanılması durumunda olumsuz sonuçlar yaratabilecek bir etkendir. Sulamanın amacına uygun olarak yapılabilmesi için ilgili kamu kuruluĢlarının yol göstericiliğiyle sulama örgütlenmeleri oluĢturulması önemlidir. BaĢta teknoloji olmak üzere tarımsal etkinliklerin yürütülmesindeçiftçilerarasındadayanıĢmaveiĢbirliğinigerçekleĢtirecekgönüllübirliklerin kurulması özendirilmelidir. Bu birlikler ürün türünden ekim nöbetine kadar çiftçiye yol gösterecekkamusaldanıĢmabirimleriyledesteklenmelidir.

Sulama çalıĢmalarıyla birlikte tüm çiftçilerin kendi koĢullarına uygun kaliteli bilgiye ulaĢabilirliklerini sağlamak, sulama sistemlerinin iĢletme, bakım veonarımı sorumluluklarını yerine getirerek sürdürülebilirliğini sağlama donanımına sahip, örgütlü çiftçiler yaratmak, bölgede dinamik ve verimli tarımsal geliĢmeyi engelleyici ürün desenleri, üretim iliĢkileri, mülkiyet yapısı ve istihdamdaki aksaklıkları gidermeye yönelik tedbirler almak, yerinde istihdam yaratacak tarıma dayalı ve tarım dıĢı sanayi ve örgütlenmelerini desteklemek gerekmektedir.

HarranOvasındayaĢananaĢırıvebilinçsizsulamadanötürüoluĢabilecektuzlanmariski Suruç  Ġlçesinde  de  bulunmaktadır.  Bu  riski  ortadan  kaldırmak  için  ġanlıurfa’da  kurulması düĢünülen Sulama Eğitim Merkezi’nin biran önce faaliyete geçmesi ve ilk iĢ olarak Suruç Ovasındaki çiftçilerin suyun dikkatli kullanımı konusunda eğitilmelerigerekmektedir.

Bölgede seçilmiĢ sektör ve ürünlerde uygun koĢullu ve uzun dönemli kredi kolaylıklarının sağlanması, tarımda öngörülen değiĢmenin gerçekleĢmesin ön koĢullarından biridir. Sulama çalıĢmaları kadar toprakların toplulaĢtırılması ve rasyonel iĢletmeciliğin desteklenmesi de tarımsal üretimdeki verimlilik açısından oldukça önemlidir.

Sulamanın bir yandan çiftçilerin gelirlerini arttırırken, bir yandan da topraklı ve topraksız vatandaĢ ile toplumun farklı kesimleri arasındaki gelir dağılımını olumsuz yönde etkilememesi ve sosyo-ekonomik düzey farklılıklarını azaltması için kadınların, gençlerin, göçerlerin, topraksızların, kent ve kır yoksullarının kalkınma sürecine dâhil edilmesini sağlayacak tedbirlerin alınması gerekmektedir.

Sonuç olarak sulamaya geçiĢle birlikte tarım, hayvancılık, sanayi ve hizmet sektöründe yaĢanacak değiĢimlerin planlı yürütülmesi ve takip edilebilmesi, sosyal hayatta yaĢanacak dönüĢümlerin anlaĢılabilmesi için sulama öncesinde Suruç’un mevcut durumunun ve sulama sonrasıyaĢanacakdeğiĢimlereiliĢkinprojeksiyonlarınĢimdidensektöreldüzeydedetaylıbir Ģekilde çalıĢılmasına ihtiyaçbulunmaktadır.

KAYNAKÇA

DSĠ(2010). DSĠ15.BölgeSuruçOvası Pompaj SulamaProjesi Bilgi Notu

GAP-BKĠ(1996).ġanlıurfa-Harran               Ovaları      I.     AĢama       Sulamasına      Ait     1995     Yılı UygulamalarınınDeğerlendirilmesi

GAP-BKĠ(1998). SuruçKatılımcı Kırsal Kalkınma Projesi Ön ÇalıĢma Raporu GAP-BKĠ(1998). SosyalPolitikaHedefleri

GAP-BKĠ(2002). GAP Bölge Kalkınma Planı AnaRapor

GAP-BKĠ(2010). GAP Eylem Planı 2010 Yılı 4. DönemĠzlemeRaporu GAP-BKĠ(2010). GAPBitkisel Üretim DurumuBilgi Notu

SOSYOLOJĠ   DERNEĞĠ   (2010).Bölgesel   Kalkınmanın   Can   Suyu:   GAP   KarĢılaĢtırmalı SosyalveEkonomikYapıAraĢtırması

SURUÇ KAYMAKAMLIĞI(2010). Suruç ĠlçeBrifingi TARIMĠLMÜDÜRLÜĞÜ (2010). 2009yılı TarımĠstatistikleri

TMMOB(1993).GAPBölgesindeToplumsalDeğiĢtirmeEğilimleriAraĢtırması TÜĠK (2009).AdreseDayalı NüfusKayıt Sistemi Veri Tabanı