Ortadoğu'nun lideri kim?

Ortadoğu'nun lideri kim?

TESEV'in 7 Arap ülkesi ve İran'da yaptığı araştırmada halkın yüzde 85'inin Türkiye için olumlu düşündüğü ortaya çıktı. Bu ülkelerdeki lider eksikliğini Başbakan Tayyip Erdoğan'ın doldurduğu belirtildi.

Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı (TESEV) Dış Politika Programı'nın 8 bölge ülkesinde yaptığı “Ortadoğu'da Türkiye Algısı 2010” araştırmasında Türkiye hem en sevilen ülke çıktı; hem de kimliği, demokrasisi, ekonomisi ve Filistin meselesindeki duruşu nedeniyle ‘model' olarak görüldüğü belirlendi. TESEV'in 2009'da yayınladığı rapora göre Türkiye hakkındaki olumlu düşünme oranının yüzde 75'ten 85'e çıktığı görüldü. Mısır, Ürdün, Filistin, Lübnan, Suudi Arabistan, Suriye ve İran'da telefonla, Irak'ta ise yüzyüze görüşülen 2 bin 267 kişiyle yapılan araştırma 25 Ağustos - 27 Eylül 2010 arasında eş zamanlı olarak 8 ülkede gerçekleştirildi. Araştırmanın duyurulduğu basın toplantısına TESEV Başkanı Can Paker, TESEV Dış Politika Program Yöneticisi Sabiha Senyücel Gündoğar, Gökçe Perçinoğlu ve ODTÜ Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyesi Meliha Benli Altunışık katıldı. Raporun sunumu yapan Gökçe Perçinoğlu, araştırmanın öne çıkan sonuçlarını şöyle sıraladı:

Türkiye çok eksenli ilerliyor
• TESEV Başkanı Paker, şunları söyledi: “Türkiye bölgede üstlendiği arabulucuk rolü ve yürüttüğü dış politika nedeniyle bir değişim yaşıyor ama bu değişim Türkiye'nin eksen kayması yaşadığı anlamına gelmemeli. Çünkü artık eskiden olduğu gibi sadece Doğu-Batı eksenli değil, çok eksenli bir dünyada yaşıyoruz. Türkiye'de bu nedenle sadece Batı eksenli değil, birden fazla eksenle, geniş bir vizyonla ilerliyor. Araştırma Türkiye'nin bölgede kabul gördüğünü, büyük sempatiyle karşılandığını gözler önüne seriyor.” Paker, “Bölgede son günlerde Tunus, Lübnan, Mısır, Cezayir ve Ürdün'de yaşananların gösterdiği gibi dengelerin heran değişebileceği gözönünde bulundurulmalı” dedi.

TÜRKİYE SEVGİSİ YÜZDE 85'İ BULDU
• Ortadoğu'da Türkiye'ye karşı duyulan sempati 2009 yılında yüzde 75 iken, 2010 yılında yüzde 80'e ve İran'ın da çalışmaya dahil olmasıyla birlikte yüzde 85'e yükseldi.

• Katılımcıların 3'te 2'si Türkiye'yi model olarak görüyor, İslam ve demokrasisinin başarılı bir birleşimi olduğunu düşünüyor.

• Tüm Ortadoğu ülkeleri en büyük sorunun İsrail-Filistin olduğunu söylerken, Türkiye'nin bu sorundaki arabulucuk rolünü yüzde 78 oranında desteklediklerini belirttiler.

• Araştırmaya katılan 8 ülke de Türkiye'nin Ortadoğu'da barışı sağlamasına yüzde 75 oranında katkı sağladığını söylerken, yüzde 78 oranında da ‘Türkiye Ortadoğu'da daha büyük bir rol oynamalıdır' dedi.

• Katılımcıların yüzde 66'sı Türkiye'nin bölge ülkeleri için bir model teşkil ettiğini belirtirken, bunun nedenlerinin de Türkiye'nin Müslüman kimliği, ekonomisi, demokratik bir rejime sahip olması ile Filistinliler ve Müslümanların hakkını koruması olarak sıraladı.

• Türkiye'nin nükleer kriz konusunda ki arabuluculuğu İran tarafından yüzde 61 olumlu karşılandı.

• Türkiye ekonomisi Suudi Arabistan'dan sonra bölgenin en büyük ikinci ekonomisi olarak görülürken, katılımcıların yüzde 27'si Türkiye'nin 10 sene içinde bölgenin en önemli ekonomik gücü olacağını belirtti.

• Katılımcıların yüzde 78'i Türk yapımı bir diziyi izlediğini belirtirken, bölgede tatil için tercih edilen ülkenin de Türkiye olduğunu belirtti.

Türkiye 8 yılda Arap dünyasının gönlünü kazandı
• ODTÜ'den Meliha Benli Altunışık da kaynayan Ortadoğu'daki ülkelerin bir lider ve siyasi iktidar eksikliği yaşadıklarını belirterek, Türkiye'nin bu eksikliği gideren bir model olduğunu söyledi. Altunışık, “2002'de Arap dünyasında Türkiye, İsrail, ABD ve İngiltere'den sonra en sevilmeyen ülkeyken, şimdi en sevilen ülke sıralamasına yükseldi. Türkiye'nin 2003'teki Irak savaşına katılmaması, Filistin meselesinde takındığı tutum ve başarılı kimliği, ekonomisi ve dış politikaları etkili oldu. Bölgede eskiden İran daha etkili görülürken şimdi onun yerini daha yapıcı, bütünleştirici ve yumuşak bir güç olan Türkiye aldı.”

Mübarek gitmeli açıklaması büyük puan getirdi
• Sabiha Senyücel Gündoğar değerlendirmesinde Türkiye'nin bölgedeki çıtasını giderek yükselttiğinin altını çizerken, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın ‘Hüsnü Mübarek artık gitmeli' açıklamasının önemine değindi. Gündoğar, şunları söyledi:

“Türkiye'yi hem lider hem de siyasi irade anlamında örnek alan bu bölge Erdoğan'ın açıklamasını bekliyordu. Erdoğan'ın çok yerinde ve zamanında yaptığı Mübarek'e resmen git çağrısı bölgede büyük beğeni topladı. Erdoğan ve Türkiye bölgeye yaptıkları açıklamalarla bu şekilde destek olmaya devam ederlerse, bölgenin Türkiye'ye olan bakışı daha da güçlenerek olumlu bir tabloya dönüşecektir.”

Star