MEYED'den Meyve suyunda sabun aromatiki iddiasına yalanlama

İşte o açıklama; "Prof. Dr. Canan Karatay’ın, 8 Şubat 2013, Cuma günü, A Haber kanalında Mehmet Ali Öngel’in sunduğu Deşifre Programı’nda yapmış olduğu açıklamalar dayandığı belirtilen haber yansımalarına birçok web sitesinde rastlanmıştır.

Ancak bu haberlerde yer alan meyve sularına ilişkin ifadelerde, Prof. Dr. Canan Karatay’ın programda yaptığı açıklamaların esasından saptırılarak “hatalı yoruma dayalı” bir yaklaşımla oluşturulduğu saptanmıştır. İlgili habere internet sitenizde de yer verildiği tespit edilmiştir.

Deşifre Programı’nda Prof. Dr. Canan Karatay’a “Bir de marketlerde meyve suyu diye satılan, içinde meyve olmayan, meyve esansıyla, kimyasallarla meyve suyuna benzetilen birtakım sıvılar var.” şeklinde bir cümle yöneltiliyor. Öncelikle “meyve suyu” bir ürün kategorisi olup, meyve suyu olmayan bir ürünün “meyve suyu” olarak satılması yasalara aykırıdır.

Bu cümleye Prof. Dr. Canan Karatay’ın yanıtı şu şekilde oluyor: “Onlar en tehlikelisi. Bakın 24 Ocak 2013’te İngiltere Sağlık Bakanlığı karar aldı. O sıvıların içindeki şekeri kaldırmak için. Adını vermeyeyim burada. İngiltere’nin şekerli içecekleri. Onun içine şeker koyuyorlar, boya koyuyorlar. Çocuklara veriyorlar. Amerika’da da öyle. Ben Amerika’da da yaşadım.”

Burada Prof. Dr. Canan Karatay “o sıvılar” demek ile “içinde meyve olmayan, meyve esansıyla, kimyasallarla meyve suyuna benzetilen” içeceklerden bahsetmektedir. Dolayısıyla bu noktada da, konuşmanın devamında da yorumlara konu olan ürünün tamamen meyveden dönüşen ve kimyasal içermeyen “meyve suyu” olmadığı açıktır.

Bunun üzerine sunucu: “Biraz meyve tadı koyuyorlar galiba. Doğala özdeş aroma olarak geçiyor. Ama tamamen kimyasal aslında.”

Prof. Dr. Karatay’ın bu soruya yanıtı ise haberlere konu ediliyor. Bu bölümde Prof. Dr. Canan Karatay’ın ifadesi ile haber servis edilirken dönüştürülen açıklamalar şu şekildedir:

CANAN KARATAY’IN İFADESİ HABER YAPARKEN İFADE EDİLEN HALİ

Tabii tabii, aroma koyuyorlar. Tat bile değil. Çilek aroması. Yani bugün artık sabunlara bile koyuyorlar. Çilek kokan sabun, vanilya kokan sabun. İçkiye niye koymasınlar ki? Yiyeceklere niye koymasınlar ki? Sabunlara bile koyuluyor bugün.

Meyve suyu yerine posasıyla birlikte meyve tüketmenin daha sağlıklı olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Canan Karatay piyasada satılan hazır ambalajlı meyve sularıyla ilgili de gündem yaratacak bir açıklamada bulundu… Prof. Dr. Karatay, "meyve suyu diye vatandaşa kimyasal karışım içiriyorlar. Vatandaş meyve suyu içtiğini düşünüyor ama bu aromatik katkıların aynısı sıvı sabunlara da katılıyor. Çilekli sabun, elmalı sabun gibi."

Prof. Dr. Canan Karatay’ın geçen diyaloglarda “meyve sularında sıvı sabun katkısı var” dediği sonucuna varmak konuyu çarpıtmak niyeti olduğunu göstermektedir. Meyveler hoş kokuları olan ürünlerdir. Bu nedenle uzun yıllardır meyve aromaları kozmetikten, sabuna birçok farklı alanda kullanılmaktadır. Burada Prof. Dr. Canan Karatay; sabuna bile meyve esansı konulabiliyorsa, gıdalarda da meyve aroması olmasının mümkün olduğunu belirtmektedir.

Basın bülteninde bu diyaloglar için ana başlık olarak “HAZIR MEYVE SUYU DEĞİL KOKULU SABUN!”, ve alt başlık olarak “SIVI SABUNLARDA KULLANILAN AROMATİK KATKILAR, ENDÜSTRİYEL GIDALARDA DA KULLANILIYOR..." şeklinde ifadedeler kullanılmıştır. Halbuki Prof. Dr. Canan Karatay’ın açıklamalarına konu olan ürün; meyve suyu değil, “içinde meyve olmayan, meyve esansı ve kimyasallarla üretilen” içeceklerdir.

Türk Gıda Kodeksi Meyve Suyu ve Benzeri Ürünler Tebliği’ne göre meyve suyu şu şekilde tanımlanmaktadır:

“Sağlam, olgun, taze veya soğukta muhafaza edilmiş meyvelerden, tek meyveden veya daha fazla meyvenin karışımından elde edilen, elde edildiği meyve ve meyvelerin karakteristik renk, aroma ve tadına sahip, fermente olmamış ancak fermente olabilen üründür.”

Yani meyve suyu, tamamen meyveden dönüştürülen, içindeki meyve oranı %100 olan ve koruyucu katkı maddesi içermeyen bir üründür.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO)’nün küresel beslenme stratejisinin anahtar önerilerinden biri, günde 400 gr. meyve ve sebze tüketilmesidir. Bu yaklaşım, ABD’de ve AB’de uygulanan “5 a day” (günde 5 öğün) kampanyalarının temelini oluşturmaktadır. AB’de “5 a day” programlarının uygulandığı ülkeler arasında Avusturya, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Almanya, İtalya, Norveç, İsveç, İspanya, Polonya, İngiltere ve İrlanda yer almaktadır. Bu kapsamda sağlıklı bir beslenme için günde en az 5 porsiyon meyve ve sebze tüketilmesi önerilmektedir. Bu programlarda bir bardak meyve suyunun da, günlük meyve gereksiniminin 1 porsiyonunu karşılayabileceğinin altı çizilmektedir.

Bu bilgilerin de işaret ettiği gibi meyve suyu sağlıklı beslenmenin vazgeçilmez bir öğesidir. Bu haberlerde yer verilen yanlış bilgiler kamuoyunu aldatıcı niteliktedir. Ayrıca meyve suyu gibi değerli bir besin kaynağına ilişkin haksız yere olumsuz bir algı oluşturulması, tüketicilerin sağlıklı gıdaya ulaşma hakkını da tehdit edicidir" denildi.