Kentleşmeye direnen köy: Peyas

Kentsel dönüşüm projesi kapsamında her geçen gün daha da modern yapılarla donanan şehirler, yeni yapılan devasa binalar arasında eski yapılar, bakanlara “nerde o günler” dedirtiyor.

Sınırlarının genişlemesi ve artan nüfusuyla her geçen gün daha da büyüyen Diyarbakır merkez halen varlığını devam ettirme mücadelesi veren Peyas Köyü (mahallesi) modern şehirleşmeye inat köy hayatını devam ettiriyor.

“Korkuyoruz ki zamanla taş ve beton yığınlarının arasında yaşamak zorunda kalacağız.”

Diyarbakır Kayapınar ilçesine bağlı Peyas (Köyü) mahallesi sakinleri, tek ya da birkaç katlı binaları, bahçeli evleri ve kopmamış sade sıcak komşu ilişkileriyle devasa binalar arasında sıkışmış olan, köylerinin ellerinden alınarak betonlaşacağı korkusunu yaşadıklarını, böyle bir hayatı istemediklerini söylüyorlar.

Diyarbakır’da şehirleşmenin çok hızlı olduğunu ve düne kadar evlerinin karşısında tarlaların olduğunu söyleyen mahalle sakinleri, “Hayvanlarımızı otlatıyor, geniş meraların olduğu temiz bir ortamda yaşıyorduk. Ancak şuan etrafımız binalarla çevrilmiş. Korkuyoruz ki zamanla elimizde ki bu yerlere de binalar gelecek ve taş ve beton yığınlarının arasında yaşamak zorunda kalacağız.” dedi.

“Biz şehre gitmedik; şehir bize geldi.”

Konu ile ilgili olarak İlke Haber Ajansına konuşan mahalle sakileri, kendilerini halen köylü gördüklerini ve köyün o samimiyetini bırakmak istemediklerini söyleyerek, “her şeyi yutuyor” dedikleri şehirleşmeden duydukları tedirginliği dile getirdiler.

Şehirden ve şehirliden yana duydukları tedirginlikten olsa gerek isimlerinin dahi açıklanmasını istemeyen mahalle sakinleri sözlerini şöyle sürdürdü:

“Herkes, köyünü terk edip şehre giderken, biz şehre gitmedik. Ancak gördük ki şehir bize geldi. Her taraf yeşillikti. İnsanlar, piknik yapar, hayvanlarını otlatırdı. Peyas (köyü) mahallesi, şuan gördüğünüz gibi binalarla çevrili değildi. Ama şuan geldiği durum bu.” şeklinde konuştu.

Peyas Mahallesi, Türkiye'deki 39 ili geride bırakıyor.

29 Ocak 2014'te açıklanan Adrese dayalı Nüfus Kayıt Sistemi'ne göre, Diyarbakır'ın Kayapınar ilçesine bağlı Peyas Mahallesi, 151 bin 862 kişilik bir nüfusa sahip.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK),  Diyarbakır Bölge Müdürlüğü, Peyas Mahallesi'nin 151 bin 862 kişilik nüfusu ile, Türkiye'de en kalabalık nüfusa sahip ilk mahalle olduğuna dikkat çekmişti.

Diyarbakır'ın toplam nüfusunun yüzde 9,44'ünü oluşturan Peyas (Köyü) mahallesi, nüfus olarak, Türkiye’nin Ardahan, Ağrı, Zonguldak, Rize, Yalova, Giresun, Bingöl, Kastamonu, Erzincan, Amasya, Karabük, Edirne, Karaman, Düzce, Bolu, Siirt, Tokat, Niğde, Kırşehir, Çanakkale, Ağrı, Nevşehir, Kilis, Muş, Iğdır, Yozgat, Kars, Burdur, Çanakkale, Hakkari, Şırnak, Çankırı, Kırklareli, Bilecik, Bitlis, Sinop, Bayburt, Gümüşhane, Tunceli, Artvin illerinin merkez nüfusundan daha fazla bir durumda. (M. Sıddık Bilge / Emrah Deniz - İLKHA)