Kaplan; Çar Melik Kervansaray'ı unutulmamalı
Geçtiğimiz dönem AK Parti Genel Merkezi tarafından milletvekili sıralamasına alınmamasına rağmen partisinden küsmeyerek halkından kopmayarak milletvekili gibi çalışmalarını sürdüren 22. dönem milletvekili Mahmut Kaplan Çar Melik Köyü Kervansaray'ının restorasyon çalışması için Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay ile iletişime geçerek Kervansaray'ının içerisinde bulunduğu kötü durumdan kurtarılmasını sağladı.
Şanlıurfa'nın Suruç ilçesine bağlı Aligör (11 Nisan) Köyü´nün kuzeyinden geçen eski Bozova yolunun 10 km.sinde batıya sapan yol 4 km sonra Çar Melik Kervansarayı'nın bulunduğu Büyük Han Köyü'ne sahip çıkarak Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay'a dilekçe yazarak durumu bildirdi.
Çar Melik Köyü Kervansaray'ı: Evliya Çelebi Seyahatnamesinde, Suruç'tan kalkarak batıya doğru iki saatte Çar Melik kalesine ulaştığını, burasının dört hükümdar (Çar Melik) kardeş tarafından yapıldığı için bu ismi aldığı belirtir. Cami ile kervansarayın arasındaki eski kervan yolu, batıdaki ana yola bağlanır.
Kitabesi bulunmayan yapı, caminin tarihlendirilmesinde de belirtildiği gibi, bir araştırmacımız tarafından Selçuklu dönemine, 1234-1235 yılı öncesine tarihlenir.
Yapının plan şeması Şanlıurfa ili, Akçakale ilçesi, Altınbaşak (Harran) bucağı yakınlarında Han el- Bağrur Köyündeki, kitabesine göre 626/1228-1229 tarihli Han'a mimari özellikleri açısından büyük benzerlik göstermektedir. Bu nedenle belki de araştırmacıların belirttiği gibi 1234-1235 yılı öncesi,1230'lar civarı yapının inşası için uygun bir tarih olarak görülebilir. Ancak, plan şeması Selçuklu şehri dışı hanlardan çok Suriye çevresindeki 12.-13 yüzyıllara ait hanlarla benzerlik gösterir.63.40x65.20 ölçülerinde kareye yakın dikdörtgen planlı, avlu ve güneydeki kapalı bölümde oluşan karma tipe hanları anıtsal bir örneği olan yapı oldukça harap durumdadır.
22. dönem Şanlıurfa Milletvekili Mahmut Kaplan Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay'a Çar Melik Köyü Kervansaray'ının durumunu şu satırlarla bildirdi;
"Sayın Bakanım, Şanlıurfa İli Bozova İlçesi sınırları içerisinde Çar Melik Köyü Kervansaray'ının varlığı malumlarıdır.
Kayıtlara göre Kervansaray, Selçuklular zamanında Elcezire'yi Akdenize bağlayan ticaret yolu ve İstanbul Hicaz Hac Yolu üzerinde döneminin önemli bir ticaret merkezi olan Suruç sınırları içerisinde iken şimdi Bozova ilçesi sınırları içerisinde, Şanlıurfa Bozova ve Birecik arasında bulunmaktadır. Milâdi 1234-1235 den önce inşa edildiği düşünülen Kervansaray'ın 17. YY'da oturulabilir durumda olduğu anlaşılmaktadır.
Günümüzde bir tarihi yazıtı elde edilememesine rağmen kayıtlar yukarıdaki ifadeleri doğrulamaktadır. 1302 ve 1308 tarihli Halep Vilayet Salnameleri'nde, 1302 Diyarbakır Vilayet Salnamesi'nde Çar Melik Köyüne, Kervansaray'ına ilişkin bilgilere rastlanılmaktadır.
Diğer taraftan Evliya Çelebi, Seyahatnamesi'nde Çar Melik Kalesine geldiklerini; buranın dört kardeş tarafından imar edilmesi sebebiyle bu ismi aldığını, birkaç kez yıkılmış ve tamirat geçirdiğini, bu gün mevcut olmayan kalenin içinde yüz hanelik bir kasabanın bulunduğunu; Camiî, Mescid, Hamam ve Dükkanların olduğunu; hatta Han'ın mütevellisinin de bulunduğunu ve burada Türkmenlerin yerleşik bir hayat sürdürdüğünü kaydetmektedir.
Ne yazık ki pek çok tarihi mirasımız gibi Çar Melik Kervansarayı da ilgisizlik, bakımsızlık ve bilinçsizlik yüzünden harabeye dönmüş, neredeyse kalıntıları yok olmak üzeredir.
Sunulan özet bilgilerde ve ekteki dosya da ( 55 Sayfa) görüleceği gibi tarihi Çar Melik Kervansaray'ının mimarisine uygun olarak restore edilmesi ve dünya kültür mirasına kazandırılması, tarihimize, kültürümüze ve gelecek nesillere karşı sorumluluğumuzun bir gereği olarak değerlendirilmelidir.
Bu çerçevede, tarihi ve kültürel Mirasımız olan Çar Melik Kervansaray'ının, Cami, Hamam, Su Sarnıcı ve Dükkanları ile birlikte restore edilerek Ülkemizin Kültür turizmine kazandırılması hususunda gereğini saygılarımla arz ederim."
Şanlıurfa 22. dönem Milletvekili Mahmut Kaplan'ın dilekçesine istinaden Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay konuya duyarsız kalmadı ve hemen icraata başlayarak Çar Melik Köyü Kervansaray'ının gerekli kazı işlemlerinin yapılabilmesi için 35 bin TL'lik ödenek çıkartarak çalışmalarının yapılabilmesi için olanak sağladı.
Çar Melik Köyü Kervansaray'ında bu yıl kazı işlemleri tamamlandıktan sonra önümüzdeki yılda proje ve restorasyon çalışmalarının yapılabilmesi için Kültür ve Turizm Bakanlığından gerekli ödeneğin çıkarılacağını da Mahmut Kaplan müjdeledi.
Olay Gazetesi
