GELİR VE KURUMLAR VERGİSİNDE VERGİ İNDİRİMİ YOLDA
Giriş
Son dönemlerde yapılan vergi indirimlerine bir yenisi daha ekleniyor. Özellikle KDV ve ÖTV indiriminden sonra şimdi de Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisinde vergi indirimi geliyor.
Gelir Vergisi Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifinin 1. maddesi ile Gelir Vergisi Kanunu'nun 121. Maddesini "Vergiye Uyumlu Mükelleflere Vergi İndirimi" başlığıyla yeniden düzenleniyor. Söz konu kanun teklifinin yasalaşması durumunda 01.01.2018 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerine uygulanabilecektir.
Gelir Ve Kurumlar Vergisi Mükellefleri Yararlanabilecek
Buna göre eğer söz konusu kanun teklifi yasalaşırsa, ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle gelir vergisi mükellefi olanlar ile kurumlar mükellefi olanlar bu vergi indiriminden yaralanabileceklerdir. Ancak finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösterenler kurumlar vergisi mükellefleri bu indirimden yararlanmaları mümkün olmayacaktır.
Hesaplanan Verginin Yüzde 5'i İndirilebilecek
Gelir ve Kurumlar vergisi mükelleflerinden kanun teklifinde yer alan şartları taşıyanlar, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan verginin yüzde 5'ini, ödenmesi gereken gelir veya kurumlar vergisinden indirilecek ancak söz konusu indirim tutarı hiç bir şekilde 1.000.000,00 TL'yi geçemeyecektir. Bu şekilde indirilecek vergi tutarı ödenmesi gereken vergiden fazla olması durumunda aradaki fark, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihten itibaren bir yıl içinde mükellefin beyanı üzerine tahakkuk eden diğer vergilerinden mahsup edilebilecek eğer mahsup edilemezse bu süre içinde mahsup edilemeyen tutarlar mükelleflere iade edilmeyecektir.
Gelir Vergisi Mükellefleri Oranlama Yapacak
Bilindiği üzere gelir vergisi mükellefleri tüm kazanç ve iratlarını (Ticari Kazançlar, Zirai Kazançlar, Ücretler, Serbest Meslek Kazançları, Gayri Menkul Sermaye
iratları, Menkul Sermaye iratları, Diğer Kazanç ve İratlar) tek beyanname ile beyan etmek zorundadırlar bu nedenle de beyan edilen gelir üzerinden hesaplanan verginin içinde birden çok gelir unsurundan kaynaklı hesaplanmış vergi olabilmektedir. Ancak söz konusu yasal düzenlemede Gelir Vergisi Mükelleflerinin sadece ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle elde ettiği kazançlar üzerinden hesaplanan vergi üzerinden yüzde 5'lik vergi indirim hakkını tanımaktadır. Bu nedenle Gelir vergisi mükelleflerinin yararlanacağı indirim tutarı ticari, zirai veya mesleki faaliyet nedeniyle beyan edilen kazançların toplam gelir vergisi matrahı içerisindeki oranı dikkate alınmak suretiyle hesaplanan gelir vergisi esas alınarak indirim tutarını tespit etmeleri gerekmektedir.
İndirimden Yaralanma Şartları
Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin söz konusu indirimden faydalanabilmek için aşağıda yer alan şartlara sahip olması gerekmektedir. İşte o şartlar:
* İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait vergi beyannamelerinin kanuni süresinde verilmiş ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin kanuni süresinde ödenmiş olması gerekecektir. Eğer bu yasal düzenlemenin bu yıl içinde yasalaşması durumunda 01.01.2018 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerine uygulanabileceğinden (2017 takvim yılına/hesap dönemine ait vergiler 2018 yılında beyan edildiğinden) 2015, 2016 ve 2017 takvim yılına/hesap dönemine ait vergi beyannamelerinin kanuni süresinde verilmiş ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin kanuni süresinde ödenmiş olması şartı aranacaktır. Ayrıca kanuni süresinde verilen bir beyannameye ilişkin olarak kanuni süresinden sonra düzeltme amacıyla veya pişmanlıkla verilen beyannameler bu şartın ihlali sayılmayacak sayılmayacaktır.
* İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla (2015, 2016 ve 2017 yılları) ait beyana tabi vergi türleri itibarıyla mükellefler haklarında ikmalen, resen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunmaması ayrıca indirimin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla vergi aslı (vergi cezaları dahil) 1.000,00 TL'nin üzerinde vadesi geçmiş borcunun bulunmaması gerekiyor.
* Vergi indiriminden yararlanacak mükelleflerin, indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile önceki dört takvim yılında (2013, 2014, 2015,2016,2017) Vergi Usul Kanunu'nun "kaçakçılık suçları ve cezaları" başlığı altında sayılan fiilleri işlememiş olması gerekmektedir.
Vergi İndiriminden Yararlanma Şartlarının Taşımadığının Sonradan Anlaşılması
Bu madde kapsamında vergi indiriminde yararlanan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin yine bu madde kapsamında yer alan şartların taşımadığının sonradan tespit edilmesi durumunda vergi indirimi nedeniyle ödenmeyen vergiler "ZAYİ" olduğu kabul edilecek ve bu vergilere vergi ziyaı cezası uygulanacaktır. Bu şekilde indirim yolu ile ödenmeyen vergiler ile bu vergilere ilişkin uygulanan vergi cezaları için zamanaşımı, yapılan tarhiyatın kesinleştiği tarihi takip eden takvim yılının başından itibaren başlayacaktır. Yani 2018 yılında verilen yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden indirilen vergiler için zamanaşımı 01.01.2019 tarihinden itibaren başlayacaktır.
