Ertekin; Türkiyenin ihtiyacını Şanlıurfa üretebilir
Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası (ŞUTSO) Yönetim Kurulu Başkanı E. Sabri Ertekin katıldığı pamuk çalıştayında,
ŞUTSO Yönetim Kurulu Başkanı E. Sabri Ertekin konuşmasında Türkiyenin pamuk tüketimi yaklaşık 1 milyon 328 bin ton, biz Şanlıurfa olarak bu miktarı üretebilecek durumda olmamıza rağmen maalesef üretemiyoruz, Şanlıurfanın 2011 yılında ürettiği pamuk miktarı yaklaşık 697 bin ton. Türkiye'deki pamuğun tamamını üretmek istesek dekar başına 500 kğ ürün elde ettiğimizde 6 milyon 640 bin dekar sulanabilen bir araziye ihtiyacımız var. Şanlıurfa kendi başına 9 milyon 806 bin dekar araziye sahip, bu arazilerin 8 milyon 349 bin dekar arazisi ekonomik olarak sulanabilir arazilerdir. GAP başlamadan önce devlet Akçakale bölgesinde kuyular açarak sulama yaptı, vatandaş da bu sulama şeklini görerek kuyular açtı ve sulama yaptı Bu an itibariyle ilimizde vatandaşın çektiği su ortalama 120 metreküp/sn, yani Harran ovasına verilen su kadar vatandaşta su çekmekte, GAP eylem planı tamamlandığında, iki tünelden 360 metreküp, Bozova sulamadan 15 metreküp, Suruçta 95 metreküp, vatandaş ise 120 metreküp suya sahip olunca 2013 yılı sonunda 590 metreküp/sn suyu elde etmiş oluyoruz bu su ile 7 milyon 375 bin dekar alanı sulayabiliriz. Demek ki tek başına Şanlıurfa Türkiyenin pamuğunu üretebilir. Biz tabi ki tek başına bir ekim düşünmüyoruz, Kahramanmaraş da Ege Bölgesi de ve diğer yerler de ekecek.
Yönetim Kurulu Üyemiz ibrahim Halil Tepe bir rapor hazırladı. Pamuk tarımı için dekar başına gider hesabında, şayet tarla kiralanırsa yaklaşık 558 TL tarla gideri var, dekar başına 500 kğ pamuk elde edilirse, elle toplamada 1.31 TL makine ile toplamada ise 1.11 TL maliyet var, tarla kendinin ise toplamada makine ile 0.81 TL, elle toplamada 1.01 TL kendimizi çiftçinin yerine koyalım, mevsimin başında balya fiyatları 2.7 TL civarında satılıyordu, şuanda Ege pamuğu ise 3.8 TL civarında. Zaten yüzde 40 randıman üzerinden fiyatlar belirleniyor, buna göre balya 2.7 TLden satılırsa kütlü pamuğun kilo değeri 1.08 TL olur. Desteklemesiyle beraber 1.5 TL olur. Şanlıurfa pamuğunun elyaf değerleri oldukça iyi fakat toplamada sıkıntı var, inşallah biz de elle toplananı 3.5 TL yerine 3.8 TLye satabiliriz. Makineyle toplama yaparsa ve 2.7 TL ye satarsa dekar başına eline 342 TL. 3 TLye satılırsa 402 TL kazanabilir, bu kazanç 502 TL ye kadar çıkabiliyor. Şanlıurfada makineyle toplanan pamuğu yüksek fiyata satamayız, Ringçiler kollanmıyor çünkü. Ringçilerin kullandığı elle toplanan pamuğu ise 2.7 TLden satarsak 242 TL, 3 TL den satılırsa 302 TL, 3.5 TLden satılırsa 402 TL kazanç sağlanıyor. Pamuk zahmetli bir iş. Alternatif olarak Çiftçi buğday ve mısır ekse Ziraat Odasından aldığımız verilere göre dönüm başına 350 TL civarında bir gelir elde ediyor. Tabi çiftçinin pamuğa dönmesi için biraz çiftçilerin gelirini ve şanlıurfa pamuğunun değerini arttırmalıyız. Şanlıurfa Pamuğunun Değerini Arttırmak İçin, İplikçi çiftçi diyalogu arttırılmalıdır. Bu toplantı buna da hizmet edecektir. Araştırma enstitüsü, tohumcular ve Üniversite araştırma yaparak ve deneyerek daha çok para eden uzun elyafları burada deneyip çiftçiye ürettirebilirler. Çiftçi örgütleri iyi tohumları araştırarak, deneyerek üyelerine tavsiye edebilirler. Şanlıurfa pamuğunun son zamanlardaki en büyük sorunu toplamadır. İşçi yetersizliğinden pamuk yaprağıyla çöpüyle toplanmaktadır. İşçi kaçmasın diye tarla sahibi ses çıkaramamaktadır. Randıman düşmekte sonra temizlenme zorlaşmaktadır. Makine sayısı yetersizdir, çok kaliteli iplik için uygunda değildir. Toplamada pamuk torba dışında naylon çuvala, harala (jüt çuval) izin vermemelidir. Kaliteyi arttırmak için destekleme parası kütlü pamuk kilosuna göre değil elyaf kilosuna göre verilmelidir. Dekar başına asla verilmemelidir. Destekleme miktarı biraz arttırılarak ithalata giden1,5-2,8 milyar $ ülkemizde kalabilir, dış ticaret açığına katkıda bulunur. Çırçır tesislerimizde tasnifin iyi yapılması için eksper bulundurulması ve eksper kalitesi kontrol edilmelidir. Denetleme yapan, balya mühürleyen eleman sayısı ve kontrol yetersizdir. İyi inceleme yapılmalı doğru standart vurulmalıdır. Çırçırların depolama kapasitesi arttırılmalı, kurutma ve temizleme sistemleri eklenmelidir. Modern sawgin tesisleri kurulması gerekmektedir. İplikçilerde kaliteli ürüne iyi fiyat vererek kaliteyi teşvik etmelidir. Gelecekteki belirsizlikleri önlemek için sözleşmeli pamuk ektirilebilir. Örneğin sanayici fiyatını önceden belirleyerek çiftçiyle önümüzdeki sene mahsulünü almak üzere anlaşabilir. Gelecekte teslimin önünü açmak için sözünde durmayanlara önemli yaptırım ve düzenlemeler getirilebilir.