Devrinin âlim ve mutasavvıflarından Şeyh Mesud-VİDEO

Şanlıurfa tarihte birçok  medeniyete ev sahipliği yapmasında dolayı bir çok kültürü, geleneği bağrında bulunduruyor. Aynı zamanda birçok peygamberin tevhid mücadelesine ev sahipliği yaptığı için bir çok Peygamber, Sahabe ve devrinin alim ve mutasavıfları gibi önemli şahsiyetlerde ev sahipliği yapıyor. Bu önemli şahsiyetlerden biride Şeyh Mesud’dur.

 Şanlıurfa da yaşamış mübarek zatlardan Şanlıurfa halkı tarafından Şeyh Maksut olarak bilinen Şeyh Mes’ut Hazretlerinin türbesi Eyyubiye ilçesine bağlı ve İsmini Türbeden aldığı Şeyh Maksut Mahallesinde yer alıyor. Türbe Şanlıurfa’da bulunan en eski türbelerdendir.

 Türbe Urfa Kalesinin de güney tarafına düşen tepenin üzerindedir. Türbenin çevresinde eskinden yerleşim yeri olduğu biline mağaralar ve küçük odacıklar yer alıyor. Türbenin kuzey doğusunda da mezarlıklar bulunuyor.

Özelikle Cuma günü ve hafta sonları türbe ziyaretçi akınına uğruyor. Türbeye ziyarete genel ziyaretçiler genellikle burada pikniğe de geliyorlar.

Şeyh Mesud kimdir?
Şeyh Mesud devrinin âlim ve mutasavvıflarındandır. Halk arasında  ‘Şeyh Maksut’ diye bilinmektedir. Asıl adı ise Şeyh  Mesud’dur. Şeyh Mesud  Şanlıurfa’ya ne zaman geldiği bilinmemektedir. Nişabur’dan  Urfa’ya geldiği bilinmiyor. Hoca Ahmet Yesevi’nin halifelerinden biri olduğu biliniyor.

Şeyh Mesud Nişabur’dan Nişabur’dan Abadolu’ya gelerek halka İslamiyeti öğretmekle görevlendirildi. Uzun yıllar Urfa’da islam Dinine hizmet eden evliyalardandır.

Türbenin girişinde kayanın üzerinde yontulmuş olarak Arapça yazılan kitabeye göre Hoca Ahmet Yesevi’nin öğrencilerinden olduğu belirtilen Şeyh Mesud’un, Anadolu’nun Türk ve İslam’ı seçmesinde görev alan bir Alp Eren olduğuna inanılıyor.  Türk Devletleri’nden Zengiler’in 1144-1182 ve Eyyubilerin 1182-1193 yıllarında Urfa’ya hakim oldukları dönemde Batı Türkistan yakınlarındaki Nişabur şehrinden öğrencileri ile kente gelen Şeyh Mesud’un bugün ziyaretçi akınına uğrayan türbeyi kurduğu belirtiliyor.

Şeyh Mesud Türbesi
Türbe Selçuk Mimari tarzında yapılmış olup, kubbesi yarı açık bırakılmıştır. Şeyh Mesud’udun mezarı türbenin doğu tarafında bulunan eyvanın bodrumundadır. Normal olarak eyvanın içinde tahtadan bir sanduka vardır. Ve üzeri yeşil bir kumaşla örtülüdür. Bu sandukanın içi boş olup eyvanın altındaki bodrumda mezar bulunuyor. Burada beş mezar bulunmakta olup bunlardan biri Şeyh Mesud’un,  biri kız kardeşinin, diğer üç mezarda müritlerinin mezarlarıdır. Şeyh Mesud’un tekkesinin içinde mescit, çilehaneler ve misafirler için ayrılan odalar bulunuyor.

Restorasyon çalışması
Türbe 2010 yılında Vakıflar Bölge Müdürlü tarafından restöre edildi. Bir yıl süren restorasyon çalışmasından sonra türbe çevre düzenlemesi yapıldıktan sonra hizmete açıldı.  Restorasyon çalışması ile birlikte yapılan çevre düzenlemesi ile türbeyi ziyarete gelenler için oturma ve dinlenme alanları da oluşturuldu.  Tepe üzerinde bulunan Türbe’nin yolları kilit taşlarla düzeltildi.

(Sedat Kuşulay-İLKHA)