Depremde hasar gören Kapaklı Pasajı boşaltılıyor

Şanlıurfa’da elektronik eşyaların ve cep telefonların satıldığı Kapaklı Pasajı’nda bazı dükkanlar depremde hasar gördü. Yıkım kararı alınan pasajda esnaf, bina mühürlenmeden dükkanlarını boşaltıyor.

Hasar Kapaklı Pasajının etrafında polis ekiplerince güvenlik tedbirleri alındı.Sabah saatlerinde esnaf da bina mühürlenmeden iş yerlerini boşaltmaya başladı.

-İŞTE ŞANLIURFA MİMARLAR ODASININ KAPAKLI PASAJI İLE İLGİLİ O RAPORU:

RİSKLİ YAPILARA MÜDAHALE ÇAĞRISI

Kentimizin plansız alanlarındaki tüm yapıları ve planlı alanlarındaki yapı stoğunun hatırı sayılır bir kısmı yapı

Bu gerçeğin kabulü ve teknik olarak sorgulanması ve stratejiler geliştirilmesi bir zorunluluk olarak ortaya

güvenliği açısından tartışmaya açılması gereken bir konudur. Tartışma konusu edilecek bu yapılar meydana gelebilecek orta ölçekli bir depremde bile can ve mal kaybına sebep olabilecek hasarlar alacak yapılardır. çıkmaktadır. Yapı ömrü bilincinin oluşturulması ve içselleştirilmesi öncelikle meslek profesyonellerine, kent idarecilerine, farkındalığı yüksek bireylere ve topluma bağlıdır.

Yapıların ömrünü etkileyen başlıca faktörler;

1-Sağlamlık (tasarım, taşıyıcı sistem, zemin durumu, malzeme, fonksiyon, insa süreci)

2-Yıpranma-Eskime (çevresel faktörler, malzeme yıpranması, kullanıma bağlı yıpranma, işlevsel

değişmesine bağlı dönüşümler)

3-Afetler (deprem, sel, yangın, kasırga)

Şeklinde sıralanabilir.

Şehrimizde özellikle kent estetiği ilkeleri açısından tartışmaya gerek bile olmayan, 2007 yılı öncesi ruhsatlı yapılar ve plansız bölgeler dâhil ruhsatsız (kaçak) yapıların çoğu ömrünü, çeşitli sebeplerden ötürü tamamlamış ve olası bir depremde büyük risk barındırmaktadır. Bu tür yapıların tespiti, kullanım amacı ve insan sirkülasyonu açısından kategorize edilmesi ve öncelik sıralamasına göre bir an önce müdahale edilmesi bir görev olarak yerel

idarecilerin sorumluluğundadır. Bu denetim sorumluluğunun yerine getirilmemesinin sonuçlarını son yaşadığımız Izmir depreminde çok acı tecrübe ettik. Söz konusu deprem sonrasında yapılan incelemelere göre can kayıplarının büyük bir bölümü ömrünü tamamlamış yapılar ile işlev değişikliği sebebi ile kesilen kolonların verdiği zararlardan

olduğu gerçeği ortaya çıkmıştır.

Kent merkezinde olup, şehir ekonomisinde önemli bir yer tutan KAPAKLI PASAJI başta olmak üzere, pasajlar

bölgesindeki yapılar öncelikli olarak gündeme alınması gereken yapılardır. Deprem Mühendisliği alanında

çalışmaları olan ve KAPAKLI PASAJINDA yapılan güçlendirme çalışmalarında lasmen danışmanlık ve teknik hizmet desteği veren Kentsel Dönüşüm Uzmanı İnşaat Mühendisi Zeki YILDIRIM'a göre, yapının ilk projelerinin olmayışı ile beraber 1975 deprem yönetmeliğinin yürürlükte olduğu dönemde yapıldığı, yapı malzemeleri açısından son derece kalitesiz imal edildiği ve bununla birlikte; Her ne kadar ideal olmayan bir güçlendirme yapılmış olsa da söz konusu yapının mevcut durumunun;

1-Binanın ekonomik ömrünü tamamlamış olması,

2-Inşa döneminde dere kumu ile harman edilmiş betonun durabilitesinin azalmış olması ve mukavemet açısından yeterli mukavemet değerlerine sahip olmaması,

3-Çelik donatının şu an kullanımdan kaldırılan S220 çeliği olması ve çok yüksek korozyon sonucu çubuk

kesitlerinin küçüldüğü,

4-Kullanıcıların işlev değişikliği sebebi ile dükkân genişletme amaçlı taşıyıcı sisteme müdahale ederek bazı kolonların kesildiği,

5-Toptan ve perakende ticaretin yoğun olduğu bu yapıda, gerek insan yoğunluğu ve gerekse ticari mal stoku

açısından sürekli yüksek tonajlarda doldur-boşalt hareketli yük aktivitesine maruz kaldığı, 6-Yapı içinde sürekli yeni mahaller oluşturularak yük dengesinin bozulması,

7-Komşu yapılara geçişler sağlamak amacıyla teknik destek almadan çeşitli şekillerde geçişlerin oluşturulması,

Bunun gibi çoğaltılabilecek birçok teknik sebepten dolayı özelde KAPAKLI PASAJI olmak üzere pasajlar bölgesindeki tüm yapıların acil bir eylem planı kapsamında değerlendirmeye alınması kente ve kentliye karşı bir sorumluluk olarak idarecilerin görevi olduğunu hatırlatırız. (RHA Ajans)