BAŞKASININ İMANINI KURTARMAYA KOŞAN ADAM (I)
(187323 Mart, 1960)
Bir adam tanıyorum, eserlerinden Temyiz yaşına ulaşır ulaşmaz büyük bir azim ve imanla mücahede meydanına atılan bir adam Bir patika yoluna bile sahip olmayan Bitlisin bir köyünde 1873 yılında dünyaya gelen bir adam Doğduğu çevrenin sert ve ağır şartlarını yenen bir adam Doğduğu yıllar, 600 yıllık koca imparatorluğun çöküş yıllarına rastlamasına rağmen o, her türlü imkânsızlık ve mahrumiyeti yenerek bütün dünyaya hitap edebilme bahtiyarlığına ermiş büyük bir iman ve tecdit adamı Bediüzzaman Said Nursiî Başkasının imanını kurtarmaya koşan bu adam tam 55 yıl önce, 23 Mart 1960ta vefat etmişti.
Hayatı boyunca hep Hz. Peygamberi (s.a.v) ve sahabeyi örnek alan bir adam Bu yüzden seksen yedi yıllık destanımsı hayatı bir sabun köpüğü kadar tertemiz ve berrak On yaşından itibaren çağını ve çağdaşlarını etkileyen ve onları peşinden koşturan bir büyük dava adamı Bir mütefekkir ve bir kahraman Onun için 20. asırda bir asr-ı saadet Müslümanı ifadesini kullananlar ne kadar da isabet etmişler!
O talebeleriyle birlikte yaşayıp bütün dünyaya ders veren bir müderris, bir allame... Evi yok, çoluk-çocuğu yok; yeri yok, yurdu yoktu. Ben halka, tabiata ve bu toprağın gerçeklerine öylesine yakınım ki, adeta onların mevzularını konuşuyorum. Ben sevad-ı azama (halkın ekseriyetine) tabiyim dediği halde halkın içine karışmaktan ve halkıyla beraber yaşamaktan men edilen bir adam Savcılıklara ve Mahkemelere verdiği birçok dilekçenin sonunda Her türlü medenî haklardan mahrum edilen, tecrid-i mutlakta mevkuf ibaresi yer alıyordu. Belgesel niteliğindeki bu yürek yakan ifadeler hala o adamın eserlerinde mevcuttur.
Ama o halinden memnun bir adamdı; her şeye rağmen Bu dünyanın çok sefasını gördük; azıcık cefasını da çeksek ne olur! diyecek kadar tevekkül sahibi bir adamdı.Hatta Şamda yaşayan kız kardeşi, yıllar sonra onun Türkiyedeki adresini bulmuş ve ona bir mektup yollamıştı. Mektupta ağabeyinin ne işle meşgul olduğunu, nerelerde yaşadığını soruyordu. O ise, sürgünde bulunduğu dağlar arasındaki köyden kız kardeşine yazdığı cevabî mektupta şunları yazıyor: Kardeşim halimi soruyorsun; Elhamdu lillah ben çok iyiyim. Ben şu anda bir köyde imamım. Bu dünyada görüşmek nasip olmasa da inşallah ahirette görüşeceğiz. Evet, o sadece o köyün imamı değil, bütün dünyaya yayılacak olan bir tecdit hareketinin de imamıydı aynı zamanda.
Birçok fikir ya da ilim adamının fikri yapısı ile özel hayatını birbirinden ayırmak mümkündür. Fakat onun gibi davası için yaşayan bir İslam âliminin özgeçmişi ile mefkûresini birbirinden ayırmak çok zordur. Bu yüzden ben burada o zatta bulunan farklı bazı özellikleri arz etmek istiyorum.
1) Her şeyden önce, onun için özel hayat denilebilecek bir zaman dilimi olmamıştır. Yani bizim anladığımız manada bir özel hayatı yoktur. Denilebilir ki, onun için özel hayat, akşam namazından sonra, talebelerinden ayrı bir odada, âlem-i İslamın selameti için el açıp Allaha yalvardığı hususi dua zamanlarıdır. Zira o kendisi için değil içinde yaşadığı cemiyet için ve âlem-i İslamın selameti için yaşıyordu. Âlem-i İslama indirilen darbelerin en evvel kalbime indiğini hissediyorum. Ben âlem-i İslam ile alakadarım diyordu.
2) Onu çağımızdaki diğer âlimlerden ayıran temel özellik fikirlerinin orijinalliğidir. Çünkü hiç kimseyi taklit etmemiştir. Tebeddül-ü esma ile hakaik tebeddül etmez diyerek farklı görüş sahiplerinin görüşlerini zikretmekten çekinmemiştir.
3) O imanla şecaati, ilimle irfanı, madde ile manayı; kısacası, dünya ile ahretin sorumluluğunu şahsında toplayabilen ender bir kişiliğe sahipti.
Ben âlem-i İslamın selameti yolunda dünyamı da feda ettim, ahiretimi de Gözümde ne cennet sevdası var ne de cehennem korkusu Kuranımız yeryüzünde cemaatsiz kalırsa cenneti de istemem; orası da bana zindan olur. Kuranımızın bir cemaati varsa cehennem alevleri içinde yanmaya razıyım. Zira vücudum yanarken gönlüm gül-u- gülistan olur diyen bir adam
İki hayatım var, biri dünyevî, diğeri uhrevî Her ikisini de elime almışım; icap ettiği zaman her ikisini de feda etmeye hazırım. Tek hayatlı olanlar meydanıma çıkmasın diyecek kadar serdengeçti ve cesur bir adam Esasen ona: Zamanın Garibi lakabını verdiren özellikler de bunlardır.
4) O zatın kitaplarını gözden geçirenler, ya da onun hayatını okuyanlar, onda temel bir gaye görürler: O da, İslama ve Kurana layık, şahsiyetli ve medeni bir toplum oluşturmaktır. Bu yüzdendir ki, Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren dünyevi makamlara, maaşlara ve ikbale yönelmemiş, tufanda sebze ve meyve yetiştiren bir seracı titizliğiyle, gençliğimizi dinsizlik ve tabiatçılık felaketine karşı korumaya çalışmıştır.
O bu uğurda her şeyini, hatta hayatını bile feda etmekten çekinmemiştir. Yüksek dereceli bir zekâya sahip olmasına rağmen yeryüzünde bir arsaya ya da bir apartman dairesine sahip olmamıştır. Evet, O süper bir zekâya sahipti. Fakat bütün zekâsını ilme ve iman hizmetine vermiştir. Gençliğin imanı namına her şeyi göze alarak ve Hz. Ali (r.a) gibi ölümü hakir görerek cihad meydanına atılmıştır. Bugün dine saygılı bütün sivil toplum kuruluşlarının temelinde onun cihad şuurunu ve onun prensiplerini görmek mümkündür.
5) O Zat tefsir, hadis, kelam, hukuk, felsefe, mantık ve siyaset gibi birçok ilim dalında verdiği eserlerle her meslek sahibinin takdirini kazanmış müstesna bir İslam âlimidir. O, savunduğu fikirlerle 20. asır siyasi doktrinler hayatına, hiçbir gücün silemeyeceği kadar köklü ve derin bir imza atmıştır. Bu yüzden Onun ismi, dünyada herkesin saygı duyduğu, fakat şerirlerin de korktuğu bir isim haline gelmiştir.
6) Onun fikirlerine karşı olmayı gerekli görenler, Üzülerek belirtmek gerekir ki, onu ciddi bir tenkit süzgecinden geçirmek cesaretini bile kendilerinde bulamayan zavallılardır.
Eserlerinde devamlı pozitif bir metodu ve kendi deyimiyle müspet hareketi benimseyen bu zatın eserlerini ilmî bir şekilde tahlil edemeyenler, maalesef iftira ve itham silahlarını kullanmaktan öteye gidemediler. Ne yazık ki bu hatalı ve kötü niyetli değerlendirmeler, birçok iyi niyetli insanları bile etkilemiştir.
7) O, bize ait olmayan ithal kültürlere karşı bir set oluşturmak amacıyla 20. yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren bütün mesaisini İslamî ve imanî eserler neşretmeye vakfetmiştir. İşte onun bütün hayatı böyle bir hizmetin, çileli fakat başarılı çizgisinde geçmiştir. Bu itibarla o zat, hayatı boyunca bütün İslam âlemine ve hatta topyekûn insanlığa bir çağrıda bulunarak, imanın ve barışın etrafında birleşmeyi ders veren güçlü bir sesin sahibi olarak karşımıza çıkıyor.