Şanlıurfa'daki Çeşmeler; Hekim Dede Çeşmesi
Şanlıurfa'da bugün önemini yitirse de tarihi kültürümüzün en önemli delilleri arasında yer alan ve adına besteler yazılar çeşmelerimizi sizlere tanıtıyoruz.
Her eve bir bir musluğun bağlanmadığı dönemlerde Şanlıurfa'da umumi çeşmeler de vardı. Genellikle yol kenarlarında herkesin yararlanması için yapılan çeşmelerin yanı sıra bazen mahalle, köy meydanı, yayla vb. gibi ortak yaşam alanlarında da bulunurdu.
Osmanlı kentinin fiziki yapısında çeşmeler önemli bir yere sahipti.Kentte hemen her mahallede en az bir çeşmenin bulunması gerekiyordu. Mahalle dokusunun oluşumunda ve gelişiminde çeşmeler belirleyici unsurlardan birisidir. Çoğunlukla düz kenar ve saçak silmeleriyle kuşatılan çeşme cepheleri, sâde görünümlü, düz-masif tasarımlara sahiptir. Çeşmelerin büyük bir bölümünde su haznesi bulunmaktadır.
Bugün için pek anlamı olasa da bir zamanlar adına besteler yapılan "Çeşme"lerin nerede bulunduğu, kimler tarafından inşa edildiği ve bugünkü konumunu sizelere sunacağız.
Hekim Dede Çeşmesi
Urfanın Hekim dede Mahallesinde, Hekim dede Camii girişinde bulunan Hekim dede Camisi ve Hekim dede çeşmesi Hekim dede tarafından yaptırılmıştır. Çeşme bitişiğinde aynı zamanda Hekim dedenin kabri bulunmaktadır. Çeşmenin Kitabesinin anlaşıldığına göre hicri 1120 yılında; miladi 1708 yılında Arifi Ahmed Efendi tarafından yaptırıldığı anlaşılmıştır. Çeşmenin biri kuzeyde, diğeri de batıda olmak üzere çift cephesi vardır.
Kitabesinde; Katib-i serhad bu türbeyi
kerim Arifi Ahmet Efendi sarf edüp emval
.
.
..
Yani Hekim dede
. su sebili Ede ehl-i hayrat
Çeşmeye teşne gelenler su sebil
Arifi Ahmed Efendi etdi su sebili
Sene : 1120
Osmanlıca Kitabe çeviri : Mahmut Karakaş Şanlıurfa İlçelerinde Kitabeler sayfa 218.
Yasin Küçük / www.balikligol.com ÖZEL HABER
