Şanlıurfa’da Fitoterapi Amaçlı Satılan Bitkiler Bilimsel Makaleye konu oldu

​​​​​​​Harran Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Botanik Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Hasan Akan ve yüksek lisans öğrencisi Hemşire Haşim Ötnü 3 yıllık araştırmanın sonuçlarını kamuoyu ile paylaştılar.

Şanlıurfa’da Fitoterapi Amaçlı Satılan Bitkiler Bilimsel Makaleye konu oldu

Konu ile ilgili Prof. Akan şu sözlere yer verdi:

Araştırmamızın amacı; Şanlıurfa’daki eczanelerde ve aktarlarda fitoterapi amaçlı satılan bitkilerin tespiti, hangi hastalıkların tedavisinde tercih edildiği ve halkın tıbbi bitkilere olan ilgisinin araştırılmasıdır.

Araştırmada 144 bitki ve 84 terkip tespit edildi

“Şanlıurfa’daki Eczanelerde ve Aktarlarda Fitoterapi Amaçlı Satılan Bitkiler" isimli makalemizde eczane ve aktarlarda fitoterapi amaçlı satılan bitkisel ürünlerin tespiti için yapılmıştır. Pilot çalışmada Şanlıurfa’daki 48 eczane ve 13 aktar dükkânında araştırma yapılmış olup, 144 bitkinin fitoterapi amaçlı satıldığı tespit edilmiştir. Ayrıca, bu çalışmada fitoterapi amaçlı satılan 84 terkibin muhteviyati da ortaya konulmuştur.

Fitoterapi Gittikçe Önem Kazanıyor

Eskiden kocakarı ilacı olarak alay edilen bitkiler, şimdilerde tüm dünyada "Fitoterapi" adı altında üniversitelerde okutulmaktadır. Fitoterapi dediğimiz "bilinçli bitkisel tedavi" yeniden popüler duruma gelmiştir. Günümüzde “alternatif tıp”, “geleneksel tıp” ya da “tamamlayıcı tıp” adı altında giderek artmaktadır. Tarih boyunca hastalıkların tedavisinde, bitkisel tedavi ürünleri yadsınamayacak bir gerçektir. 

Sentetik ilaçların yan etkileri var

Günümüzde mevcut ilaçların 1/4'i bitkisel kökenlidir ve bunların birçoğunda bitkiden elde edilmek istenen etken madde, laboratuvar ortamında elde edilmektedir. Son yıllarda sentetik ilaçlarla meydana gelebilen ciddi yan etkilerin yol açtığı medikal ve ekonomik sorunlar, yan etkiden arınmış olduğu düşüncesi gibi birçok etmene bağlı olarak bitkisel tedaviyi yeniden popüler duruma getirmiştir.   Türkiye’nin hemen her bölgesinde, özellikle şifalı bitkilerin etnobotanik kullanımları ile ilgili bilgiler kuşaktan kuşağa aktarılarak gelmiştir.

Sağlık Bakanlığı Fitoterapi ile ilgili genelge yayımladı ama uygulanmıyor

Şanlıurfa’da bitkilerle tedavi oldukça had safhadadır. Yerel halk çoğu zaman kocakarı ilaçlarından satılan bitkileri tercih etmektedir. Ancak, Sağlık Bakanlığınca da tedbirler alınmış olup, eczanelerde de tıbbi bitkilerin satışlarına daha sık yer verilmesi önerilmiştir. Son zamanlarda Sağlık Bakanlığı tarafından Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları yönetmeliği yayımlanmıştır. Artık Türkiye’de de aktarların yanı sıra, sağlık bakanlığının onayı ile fitoterapi amaçlı satılan bitkiler eczanelerde de daha güvenli olarak yerini almış bulunmaktadır. Ancak, ne yazık ki eczacıların fitoterapi ile ilgili bilgileri yeterli olmayınca, halkımız hala aktarlara yönelmektedir. Ancak bilinenin aksine tıbbi bitkiler de zararlı yan etkilere sahip olabileceğinden, tıbbi bitkilerle tedavi aktarlara emanet edilemeyecek kadar önemli bir konudur.

Bütçe yetersizliği nedeniyle Renkli Kitabı bastıramadık

Yaptığımız araştırma yaklaşık 3 yıl sürdü ve gönül isterdi ki renkli bir el kitabı ile halkımızı bu konuda yeterince bilgilendirebilseydik ama maalesef bütçemiz ona el vermedi. Mecburen araştırmamızı akademik dergilerde yayımlama yoluna gittik. Hızlı yayımlama konusunda her zaman desteklerini gördüğümüz Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi başeditörü Prof. Dr. Ali Kaygısız hocamızın dergisinde yayımlandı.

Makalenin tamamını incelemek isteyenler için linkimiz: http://static.dergipark.org.tr/article-download/c20e/ee84/b771/5ed255bd0f4a8.pdf?

Prof. Dr. Akan sözlerini şöyle tamamladı:

Doktorların Fitoterapi Eğitimi alması şart

Yetkin ve donanımlı olan doktorlarımızın ülkemizde fitoterapi eğitimi almaları gerekmektedir. Sentetik ilaç yerine, tıpkı Avrupa’daki doktorlarına reçetelerine bitkisel tedaviyi önerdikleri gibi, hekimlerimizin de fitoterapiye yönelmeleri ve bu konuda daha deneyimli olmaları sağlanmalıdır diye düşünüyorum.