Türkiye’nin dört bir yanında farklı yöntemlerle yapılan, içerdiği mineral ve vitaminlerden dolayı birçok hastalığa şifa olan dut pekmezi, sofraların vazgeçilmezleri arasında yer alıyor.
Daha çok güneşli bölgelerde yetişen ve dut ağacından elde edilen kara ve beyaz dutlar, çeşitli işlemlerden geçirilerek pekmez, pestil, kurudut ve orcik haline getiriliyor.
Bingöl’de yetişen dutları ağaçlarından toplayan vatandaşlar da pekmez yapımına başladılar.
Solhan ilçesindeki bahçesinde yetiştirdiği dutları pekmez haline getiren Beyaz Kanat, üretilen dut pekmezini kilosu 15 ile 20 TL’den başlayan fiyatlarla sattıklarını söyledi.
Kanat, dut pekmezinin yapılışını şöyle anlattı: “Dut ağacına çıkan bir kişi dallara vurarak dutların, yerde serilen naylonun üzerine dökülmesini sağlıyor. Toplanan dutlar kazanlara konuluyor ve odun ateşinde bir süre kaynatılıyor. Daha kaynayan ve su haline gelen dutların bir torba içinde suyu süzülerek kaba konuluyor. Kazanlara konulan dut suyu, odun ateşinde yavaş yavaş kaynatılarak pekmez halini alıyor. Tekrar süzülüp tepsilere aktarılan pekmez, gerekli kıvama gelmesi için bir ay boyunca güneş altında bekletildikten sonra pamuklu ince tülbent bez ile süzülerek bidonlara alınıyor. Bir süre dinlendirilen pekmez, tüketime hazır hale geliyor.”
Tekirdağ’dan geldiği Bingöl’de dut yapımı işinde ninesine yardımcı olan Erdal Kanat ise “Babaannem her yıl pekmez yapıyor ve bize de gönderiyor. Ben burada olduğum için kendisine yardım ediyorum. Dut pekmezi sofraların olmazsa olmazıdır. Evimizde eksik olmaz. Tabi ki, babaannemin yaptığı pekmez bir başka oluyor. Doğal ortamda özel olarak yaptığı için organiktir. Herkese ve her aileye böyle kaliteli pekmez tavsiye ediyorum.” ifadelerini kullandı.
Dut pekmezinin bilinen faydaları şu şekilde belirtiliyor:
“Kansızlık çeken hastalarda büyük yararlar sağlar. Mide hastalıklarına, özellikle de ülser şikâyetine karşı faydalıdır. Astım ve bronşit hastalıklarına karşı yararlıdır. Soğuğa karşı vücut direncini artırıcı özelliğe sahiptir. Sporcular için enerji deposudur. Bebeklerin büyümesinde ve gelişmesine yardımcıdır. Çocukların zekâ gelişimine yardım eder. Gargara şeklinde ağız ve boğaz hastalıklarına karşı etkilidir. Çocuklarda sık sık rastlanan pamukçuk için de yaygın olarak kullanılmaktadır.” (Nihat Kanat-İLKHA)