ABD diplomasi 11 Eylülünde Türkiye ayrıntısı
Belgeler, Amerikan New York Times, İngiliz Guardian, Fransız Le Mond ve İspanyol El Pai gazeteleriyle Alman Der Spigel dergisinde eş zamanlı olarak yayımlandı.
ABD Dışişlerinin 2004 yılından 2010’un Mart ayına kadarki 250 bin diplomatik gizli yazışmasında, Türkiye dahil Washingtonın müttefiki ülkeler ve liderlerine yönelik ağır eleştiriler yer alıyor.
Belgelerde Amerikalı diplomatlar bir ortak olarak Türkiyenin güvenilirliğine ilişkin şüphelerini dile getirirken ve bu kapsamda Başbakan Erdoğan ve danışmanlarına yönelik olumsuz ifadeler yer alıyor.
Türkiyenin gelecekte İslam devleti olma yolunda ilerlediği ve Avrupa Birliğine üye olamayacağı yönündeki görüşler de belgelerde yer alıyor.
Belgelerde, dünya liderleriyle ilgili ifadeler şöyle:
Suudi Kralı Abdullahın İrana saldırması için Washingtona sık sık telkinde bulunduğu ifade edilirken,
İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad ‘dengesiz ve deli’,
Afganistan Devlet Başkanı Karzai ‘paranoyak’,
Fransa Cumhurbaşkanı Sarkzoy Çıplak kral
Almanya Başbakan Merkel ise ‘risk almaktan kaçınan bir lider’ olarak nitelendiriliyor.
Ayrıca, Libya lideri Kaddafi’nin Ukraynalı bir hemşireyle ilişkisi olduğu belirtiliyor.
ABDli diplomatlara göre Başbakan Erdoğan, işkolik, mükemmeliyetçi ve işkolik, despot değil.. İkili ilişkilerde çok yetenekli
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu için de müthiş, tehlikeli ve deli tanımı dikkat çekti..
Putin için seksi
Merkel için de teflon lakabı takılmış.
Libya lideri Kaddafinin Ateşli sarışın bir Ukraynalı hemşire sevgilisi var bilgisi göze çarptı.
İtalya lideri Berlusconi çılgın partilerden hoşlanıyor
Ahmedinejad deli ve dengesiz
Suudi Arabistanlı bazı mali kaynaklar terör örgütlerini besleyen kaynak olarak gösterildiği, Çin hükümetinin bilgisayar sabotajlarıyla ABDyi hedef aldığının kaydedildiği belgelerde, nükleer silah sahiplerinin geliştirdiği programlar da yer alıyor.
Gizli belgelere göre Azerbaycan, Türkiyenin enerji merkezi olmasını istemiyor..
DİPLOMATİK OLMAYAN AĞIZLA TANIM
ABDnin dünya başkentlerinde yer alan diplomatların bulunduğu ülke liderleri ile ilgili hiç de diplomatik olmayan konuşmalar ortaya çıktı.
ABDnin imajını sarsması ve uzun süre dünya kamuoyunu meşgul etmesi beklenen WikiLeaksin yayınladığı gizli bilgilere göre, Moskovada görev yapan ABD Büyükelçisi 2008in sonlarında Rusya Başbakanı Vladimir Putini Batmana ve Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedevi de yardımcısı Robine benzetmiş.
New York Times başta olmak üzere uluslararası basında yer almaya başlayan bilgilere göre Kuzey Kore lideri Kim Jong-il de Amerikalı diplomatlara göre iradesiz yaşlı bir adam.
Kuzey Kore lideri için inme sonucu fiziki ve psikolojik travma geçiren birisi ifadeleri de kullanılıyor.
ABD Paris Büyükelçiliği, Fransa Cumhurbaşkanı Nicholas Sarkozyyi ince tenli ve otoriter kişiliği ile tanımlarken, İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi ise, ABD Roma Büyükelçiliği tarafından kibirli, beceriksiz ve etkisiz avrupalı bir lider olarak eleştiriliyor.
ABD Roma Büyükelçiliğinden geçilen bir başka raporda da fiziki ve siyasi açıdan zayıf bir lider olarak tanımlanan Berlusconi, gece hayatına düşkün olduğu için yeterince vakti kalmadığı değerlendirmesi yapılıyor.
BÜROKRASİ PUTİNİN ALTINI KAZIYOR
Roma Büyükelçiliğinden 2009da geçilen raporda da Putin ve Berlusconi arasındaki dostluğa dikkat çekiliyor.
Berlusconinin aşırı hediyeler ve iş dünyasındaki gücü sayesinde karlı enerji anlaşmaları sağladığı iddia edilen belgelerde, İtalyan lider Avrupada Putinin sözcüsü olmakla suçlanıyor.
Putinin toplumda etkili olan kişiler üzerinde bir baskı oluşturduğunu kaydeden Amerikalı diplomatlar, Putinin fermanlarını yerine getirmeyen ve yönetilemeyen bürokrasi tarafından kuyusunun kazıldığını savunuyor.
ABDnin Afganistanda müttefiki Cumhurbaşkanı Hamid Karzai için Kabil Büyükelçiliğinin kullandığı ifadeler de hayli ilginç: Gerçekleri dinlemeyen hayli zayıf karakterli birisi. Kendisine karşı ya da başka raporlarla kolaylıkla fikirlerini değiştirebiliyor.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu için söylenen ifadeler de hayli tartışma yaratacak cinsten: Zarif ve etkiliyici; ancak hiçbir zaman verdiği sözü yerine getirmez.
Suudi Arabistanlı bazı mali kaynakların terör örgütlerine destek verdiği belirtilen bilgilerde, Çin yönetimi sanal ortamda ABDyi hedef almakla suçlanıyor.
Guardianda yer alan haberde ABD büyükelçiliklerinden gönderilen 250 binden fazla mesaj arasında, Suudi Kral Abdullah ve bazı Arap liderlerinin ABDden İrana nükleer programına son vermesi için hava saldırısı yapmasını istediği bilgisi yer alıyor.
Amerikalı yetkililerin uluslararası örgütlerde casusluk yaptıkları iddiaları da belgelerden sızanlardan.
Gazeteye göre bu iki bilgi bile dünyayı sarsmaya yetecek cinsten.
