2. el araç alırken nelere dikkat edilmeli?

İkinci el otomobil almak isteyenler dikkat... İkinci el otomobillerde acele etmeyin aracı iyice inceleyin, otomobilden anlıyorsanız gündüz gözüyle anlamıyorsanız mutlaka bir servise gösterin. İkinci elde dikkat edilmesi gereken hususlar.

Satın aldığınız ikinci el otomobilin şasisinin durumu, kazalı olup olmaması, alt taban saçları, boya kalınlığı, döşemeleri, lastiklerinin durumu ve çeşitli orijinal parçaları kontrol edilirken bunlara ek olarak otomatik şanzıman ve motorun genel görünümü satın almadan önceki dikkat edilmesi gereken noktaların başında gelir.

Bir de aracı satın aldıktan sonra gözden geçirilmesi gereken parçalar vardır. Özellikle triger kayışı, fren hortumları, rot, rot başı gibi ön takım parçaları ve süspansiyon gibi bir çok parçanın kontrollerinin yapılması gerekir. İşte ikinci el otomobil alacaklar için altın öğütler.

Frenler Araçlar için hayati önem taşıyan fren sisteminin ilk etapta fren balataları kontrol edilmeli, gerekiyorsa değiştirilmelidir. Fren diskleri ve varsa kampanaların yüzeyleri de kontrol edilmeli, gerekiyorsa onarılmalı veya yenilenmelidir. Fren hidrolik seviyesi de kontrol edilmeli, eğer bir eksilme varsa sistemde bir probleme de işaret edebilir. Ancak özellikle 10 yaşın üstündeki otomobillerin fren hortumlarının mutlaka yenilenmesi, fren merkezi ile pistonların kontrol edilmesi gerekir. Fren sisteminin çalışmamasıyla sürüş sırasında karşılaşacağınız bu sürpriz size sıkıntı yaşatabilir.

Triger Kayışı Motorun krank mili ile kam mili arasında güç iletimi yapan triger kayışı otomobil için hayati önem taşır. 1970’li yıllara kadar üretilen araçların çoğunda triger kayışı bulunmazken, günümüz otomobillerinin bazılarında zincir tercih edilmiştir. En çok kullanılan triger kayışının ömrü (40.000-100.000 km) sayesinde çoğu zaman unutulan bu parça, belli bir kilometreyi aşmış otomobillerde mutlaka değiştirilmelidir. Bu değişimde bilya, varsa gerdirme yayı ve diğer birkaç küçük parçanın da mutlaka yenilenmesi gerekiyor. Triger kayışı ihmal edildiğinde motorda ciddi masraflar ortaya çıkar.

Rot Ayarı Otomobilin sürüş güvenliğini direkt olarak etkileyen rot ve balans ayarlarının kontrol edilmesi sadece biraz zaman ve para kaybına yol açıyor gibi görünebilir. Ancak çıkacak sorunların önüne geçerek aracın yol tutuş güvenliğini arttırabilirsiniz. Birbirinden bağımsız iki ayar olan rot ve balans ayarı tabii ki yeni lastiklere sahip bir otomobilde yapılması gerekir. Bunun için de lastiklerin yeni veya diş derinliği tam, yanaklarının kırılmamış veya yıpranmamış olması ve üretim tarihinin de çok eski olmaması gerekir. Ayrıca otomobilin üzerindeki lastklerin orijinal ebatlarda olup olmadığını kontrol edin.

Diğer Kontroller Otomobilin periyodik bakımının yaptırılması; sürüş güvenliği, performansı ve yakıt tüketimi gibi unsurların olumsuz etkilenmemesi için önemlidir. Bu nedenle motor yağı, yağ, yakıt ve hava filtreleri, bujiler ve antifriz yoğunluğu kontrol edilmelidir. Amortisörler, şanzıman ve hidrolik direksiyon yağlarıyla aks ve çeşitli keçelerin de gözden geçirilmesi muhtemel sorunları azaltacaktır. Aracın supap ayarı, jikle kontrolü veya karbüratör ayarlarının da kontrol edilmesinde yarar var. Akünün şarj yoğunluğu, V kayışlarının kontrolü ve motor takozlarının kontrol edilmesi gerekir.

Satın almadan önce incelenmesi gereken en önemli hususlar...

Gündüz gözüyle alın

Kullanılmış otomobil alırken tam anlamıyla inceleyebilmek, basit çizik ve darbeleri görmek için mutlaka gün ışığına ihtiyaç var. Bu nedenle satın almayı düşündüğünüz otomobili mutlaka gündüz görün ve anlaşmanızı gündüz yapın.

Fiyatları mutlaka karşılaştırın

Karar verdiğiniz marka ve model otomobili almadan önce mutlaka fiyat araştırması yapın. Gerek gazete ilanlarını, gerek galerileri, gerekse de açık otomobil pazarlarını iyice araştırın. Fiyatları karşılaştırıp daha sonra otomobili almaya niyetlenin. Ne kadar çok otomobile bakarsanız , alacağınız otomobilin fiyatı o kadar içinize siner ve en avantajlısını alabilirsiniz.

Kaportada kamuflaj olup olmadığına bakın!

Kaportadaki çürük yerler sticker, fiberglas veya macunla kamufle edilmiş olabilir. Bunu anlamak için bir kalemle kaportaya vurup gelen sesi dinleyin. Sacla fiberglasın vereceği ses birbirinden farkılıdır. Sac daha tiz, fiberglas ise daha tok çınlama sesi verir. Bunun suyla en çok temas eden kaput içi, çamurluk üstü, kapı kenarları gibi bölgelerde denemeniz yeterlidir.

Somunlara, punto ve ek yerlerine dikkat!

Kaportayı incelerken parçaların montajında kullanılan somunların değişip değişmediğini kontrol edin. Ayrıca her otomobilde fabrika montajında kullanılan teknikler vardır. Bu teknikler zamanla bozulur ve gözle görülür hale gelir. Ama araç bir hasar görmüşse veya değişiklik yapılmışsa, bunu anlamak için otomobilin ek yerlerinde kullanılan elastiki fabrikasyon macunlara dikkat etmek gerekir. Fabrikalarda puntolama sistemi robotlar tarafından yapıldığı için, kaportadaki bir değişiklikte ustanın elle aynı sonucu vermesi mümkün değildir. Buradan otomobilin darbeli olup olmadığı kolayca anlaşılabilinir.

Boyanın orjinalliği nasıl kontrol edilir?

Ayna kenarı, kenar çıtaları, anten bağlantı yeri, tampon gibi yerlerde boya izlerinin olması, otomobilinin boyasının orjinal olup olmadığını gösteririr. Kapı veya cam fitilleri de kontrol edilerek aracın boyanıp boyanmadığı tespit edilebilir. Ayrıca otomobilin çeki demiri gibi zor görülen kısımlarında unutulan bir bant da boya yapıldığının somut bir kanıtıdır.

Kaput ve kapılara dikkat!

Kaput veya kapıların kapandığında birleşim yerlerinin birbirine eşit olması gerekir. Eşit olmaması parça değişimine işarettir.

Motoru bir ustaya veya servise gösterin!

İkinci el otomobil alırken mümkünse motordan anlayan bir tamirciyle yola çıkın. Kullanılmış otomobil alırken öncelikle motor kontrol edilmeli. Bu sebeple almayı düşündüğünüz otomobili ya servisine gösterin, ya da yanınızda motordan anlayan bir ustayı götürün. Kaput açıldığında öncelikle motor kapağı açılıp yağ akıtması kontrol edilmeli ve contaların yağ sızdırıp sızdırmadığına bakılmalı.

3 yaşından büyük otomobillerde bunu tespit etmek daha da zorlaşır. Bu durumda motorun üfleyip üflemediğine yani yağ yakıp yakmadığına bakmak gerekir.

Motorun yağ yaktığını nasıl anlarsınız?

Motorun üflemesini anlamak için motora yağ konulan kapak açılır ve motor çalıştırılır. Motor ısındıktan sonra yağ, egzostan ve monifolddan gaz halinde çıkmıyor, segmanlar yukarıya doğru yağ atıyorsa, bu motorun yağ yaktığı anlamna gelir. Bu, zamanla çok masraf çıkarır. Motorun yağ haznesinin kapağı açılıp bakıldığında buharlaşan gazlar görülüyorsa, bu da pistonun aşındığını gösterir.

Birkaç saat park halinde kalmış bir otomobilin altına yatılarak bakıldığında, motorla şanzıman arasından yağ aktığı görülürse, krank keçelerinde kaçak olduğu anlaşılır.

Motorun sesini mutlaka dinleyin!

Otomobili çalıştırıp mutlaka motorun sesini dinleyin. Bu size motor hakkında referans olacaktır. Otomobili motoru soğukken çalıştırdığınızda rölantisi düzgünse ve uğultu yapmıyorsa bu iyiye işarettir.

Motoru çalıştırdığınızda sesi dinlerken egzozun da patlak olup olmadığını kontrol edebilirsiniz. Eğer egzoz aşırı yıpranmış ve delinmişse bu durum kendini sesiyle ele verir.

Radyatör ve hortumlar

Radyatörün ve motor hortumlarının su kaçırıp kaçırmadığına bakın. Radyatör suyunu kontrol edin, eğer su paslı ve yağlıysa sorun var demektir. Radyatör, motor çalışırken köpürme yapıyorsa, bu silindir kapağı contasında kaçak olduğunu gösterir.

Aküyü unutmayın!

Alacağınız otomobilin kaputunu kapatmadan önce aküsünü kontrol etmeyi unutmayın. Akü başları okside olup yağlanmış ise akünün ömrü azalmış demektir. Ayrıca akünün çatlak olup olmadığına da bakın.

Şaşi ve motor numaralarını mutlaka kontrol edin

Otomobilin çalıntı olup olmadığını anlamaka için, ruhsattaki bilgilerle şasi ve motor numaralarını karşılaştırın. Yoksa çalıntı otomobil alıp daha sonra başınızı ağrıtırsınız.

Gizli kalmış bölümleri gözden kaçırmayın!

Halı, paspas altı gibi göz önünde olmayan bölümlerde paslanma ya da parça değişimi olabilir. Bu bölgeleri kontrol ederseniz, daha sonra bir sürprizle karşılaşmaktan kurtulabilirsiniz.

Paslanma menteşelerden başlar

Otomobilde paslanma olup olmadığını ilk bakışta anlamak bazen zor olabilir. Bunu anlamak için paslanmanın başlangıç noktaları olan kapı, bagaj ve kaput menteşelerinin etrafına bakabilirsiniz.

Tavan, tavan çıtalarının kenarları ve çamurlukların metal kısımları paslanmaya müsait yerlerdir. Bu bölgelerdeki tahribata dikkat edilmeli.

Şasiye dikkat!

Şasinin tamir görmemiş olmasına dikkat edin. Şasinin eğilip sonra düzeltilmiş olması otomobilin fiyatını ucuzlatır. Otomobil takla atmış ve kasa yenilenmiş olabilir. Bunu da şasinin bağlantı noktalarında sökülüp takılma ve anahtar izleri arayarak tespit etmek mümkündür.

Bombelerin düzlüğünü kontrol edin

Otomobilin yanlarında bulunan bombelerde herhangi bir şekil bozukluğu varsa, bu darbe aldığını gösterir. Bunu tespit etmek için otomobilin sol ve sağ köşelerinden bombelere göz hizasından bakabilirsiniz.

Kilometreyi ihmal etmeyin!

İkinci el otomobil alırken dikkat edilmesi gereken en önemli hususulardan biri de yaptığı kilometredir. Çünkü bu otomobilin yıpranmasıyla doğru orantılı olan en belirgin değişkendir. Kilometre göstergesinde oynama yapılıp yapılmadığını da ya aracın bakım kitapçığına bakarak ya da bir uzmanına göstererek anlayabilirsiniz.

Yürüyen aksam ve ön takım önemli

Rot ve rotillerin sağlam olup olmadığını anlamak ve ön takımı kontrol etmek için otomobili kullanmanız gerekli. Bu sayede otomobilin amortisörlerini, fren ve debriyaj balatalarını da kontrol edebilirsiniz.

Balataları, disk ve kampanaları kontrol etmek için lastikleri sökerek bakmanız da gerekebilir. Balataları bitik bir otomobil alırsanız, size çok yüklü olmasa da artı bir masraf yaptırır. Eğer otomobille 50 km/s hızla giderken ani frene bastığınızda araç izinden çıkmadan duruyorsa ve sürtünme sesleri gelmiyorsa frenlerde problem yok demektir. Ayrıca aks körüklerinde bir sorun ve amartisörlerde yağ kaçağı olup olmadığını da kontrol etmelisiniz.

Otomobil olduğu yerde çalışır vaziyette dururken, debriyaja basarak vitesleri değiştirin. Vitesler rahat ve sessiz geçiyorsa problem yok demektir.

Diferansiyel uğultularının sebebini araştırın

Diferansiyel uğultuları zamanla diferansiyel içindeki dişlilerin karıncalaşmasıyla oluşur. Az kilometre yapmış otomobillerde diferansiyel sesi daha çok olur. Çünkü bir otomobil az kullanılırsa, diferansiyel yağı belli zaman içinde çöker ve diferansiyel dişlisinin bazı kısımlarıyla hiç temas etmez hale gelir. Bu bölgelerde karıncalaşma olur ve bu zamanla bütün diferansiyel dişlisine yayılır.

Yedekparça sorunu var mı?

3 yaşın üzerindeki ikinci el ithal otomobil almaya karar verirseniz, üretiminin durdurulmuş olup olmadığına dikkat edin. Çünkü üretimi durmuş ithal otomobillerde yedekparça sorunu yaşayabilirsiniz. Bunu iyice araştırmadan otomobil almayın.

Belgelere dikkat!

İkinci el alırken yasal yükümlülükleri de unutmamak gerekir. Bazı otomobiller Türkiyeye kaçak olarak sokulmaktadır. Bu nedenle Avrupa otomobil alırken gümrük kağıdının veya ithal belgesinin mutlaka kontrol edilmesi gerekli. Çünkü ruhsat sahte olabilir. Ayrıca otomobilin hacizli olup olmadığını ve vergi borçlarını araştırmayı unutmayın.

Otomobilin içine oturduğunuzda dikkat edeceğiniz hususlar

- Otomobilin sürücü mahaline oturduğunuzda ön konsoldaki göstergelerin çalışıp çalışmadığını kontrol edin.

- Camlar otomatikse açıp kapayarak deneyin.

- Merkezi kilidi, emniyet kemerini ve koltuk ayarlarını da kontrol edin.

- Tavan ve koltuk döşemelerine de bakmayı ihmal etmeyin.

- Lambaları, farları ve sinyalleri ise yakarak deneyin.

Son kararınızı vermeden önce deneme sürüşü yapın

Kullanılmış otomobil alırken eğer son karar verme aşamasına geldiyseniz, o zaman mutlaka otomobili bizzat kendiniz binerek test ediniz.

- Öncelikle otomobilin yapısı ruhunuza uygunsa ve ona ısındıysanız ilk aşama tamamlanmıştır demektir.

- Otomobili uzun ve bozuk bir parkurda camlar ve müzik kapalı olarak test edin.

- Kontağı çevirdiğinizde marşın hemen alıp almadığını dikkat edin.

- Motorun rolantide düzgün çalışıp çalışmadığına, gaz yiyip yemediğine bakın.

- Otomobili kullanırken aracın seriliğine, viteslerin rahat geçip geçmediğine bakabilirsiniz.

- Sürüş esnasında başta motorun olmak üzere diğer sesleri dinleyerek, otomobilin genel durumunu tahlil edebilirsiniz.

- Virajları biraz keskin girerseniz otomobilin savurup savurmadığına bakarken bir yandan da aksların, viraj demirlerinin, salıncakların, amortisörlerin ve lastiklerin durumunu kontrol etme imkanı bulabilirsiniz.

- Bozuk satıhda otomobil geziniyorsa ya ön takım bozuktur ya da ayar istiyor demektir.

Taksiden çıkma otomobillere dikkat

İkinci el otomobil alırken, özellikle daha önce taksi olarak kullanılan otomobillere dikkat etmek gerekiyor. Bu otomobillerde yıpranma payı diğer araçlara göre çok daha fazla oluyor. Bu nedenle otomobilin taksiden çıkma olup olmadığını anlamak için dikkat etmeniz gereken bazı noktalar bulunuyor:

- Motor şasi numarasından Trafik Müdürlüğüne sorulmalı.

- Taksimetrenin takılabileceği standart yerlerinin delik olup olmadığı kontrol edilmeli.

- Tavan ışığına bakılmalı. Bazı izlerin yok edilmesi mümkün değildir.

- Sarı boya tespit edilebilir. Bunun için kapı mukavvasını sökmek yeterli.

- Kilometre önemli. normalde bir otomobil sürekli kullanılsa bile bir yılda 30-40 bin km yol yapar. Ama taksi sadece bir ayda 15-20 bin km yol kat eder. Ayrıca şirket otomobilleri de taksiler gibi fazla kilometre yapabilir. Bu sebeple otomobilin modeli küçük kilometresi çok ise büyük olasılıkla taksiden çıkma olabilir.

Ekotrent - Otohaber